អក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ
រឿងមហាចោរនៅទល់ដែន
ដោយសាង សាវាត
©រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង
****************************************
១០ - ស្ដេចខ្ញាល់
ថ្ងៃសៅរ៍ ទី16.កក្កដា 2016.ម៉ោង 9:10
ល្ងាចថ្ងៃដែលមានការវិវាទរវាងមានន្ទ និង កាមានេះ ព្រះកំពុតជាបិតាពុំបានទៅណាទេ។ នៅក្នុងដំណាក់ គេលឺសូរតូរ្យតន្រ្ដីរងំ។ យូរៗចំរៀងកញ្ញាម្នាក់លាន់លឺឡើងគ្រលួច រួចគឺសូរមាត់អ្នកសើចហ៊ោកញ្ជ្រៀវសប្បាយ។ ព្រះកំពុតលង់ក្នុងសេចក្ដីសប្បាយនេះអែង។ អង្គុយលើកៅអីដាំត្បូងទ្រង់សំលៀកបំពាក់មួយដ៏ល្អឆើតឆាយ ព្រះកំពុតទះដៃសើចក្អាកក្អាយពីមុខស្រីដែលរេរាំយ៉ាងស្រស់អស់ពីចិត្ដ។ ក្នុងនោះ ទាហានម្នាក់ចូលមកព្រះកំពុតរាដៃអោយពួករបាំឈប់។ របាំក៏ឈប់ស្ងាត់សូន្យ។ អ្នករាំក៏លបៗ ចូលទៅគៀន។ ព្រះកំពុតអោនសួរទៅទាហានដែលឈរត្រង់ខ្លួននៅពីមុខលោកថា :
- - មានការអ្វី ?
- - ព្រះបាទម្ចាស់ កាមាត្រូវរបួសជាទំងន់
- ព្រះកំពុតលឺចំលើយយ៉ាងនោះ បើកភ្នែកធំៗ ញេញធ្មេញសួរតទៅទៀតថា :
- - រឿងអី វានៅអែណា ?
- - ព្រះបាទម្ចាស់នៅខាងមុខ មានរឿងជាមួយមានន្ទ
- - យី ! អែណា ជូនអញទៅ
- ព្រះកំពុតក៏ដើរចេញពីកៅអីកិត្ដិយស ដោយមានទាហានអមទាំងសងខាងចេញទៅផង។ អ្នកភ្លេង អ្នករាំទាំងប៉ុន្មានឆ្ងល់នឹងរឿងនេះក្រៃពេក តែពុំមានអ្នកណាមួយហ៊ានមាត់កអ្វីឡើយ។ លុះដើរទៅដល់ ឃើញជាក់ជាកាមាមែនហើយ ព្រះកំពុតមានទឹកមុខឡើងក្រហម លោកបញ្ជាដូចតទៅ :
- - យកវាទៅថែរក្សាទៅ ! ទៅឆាប់ ៗ
- សេនាជំនិតទាំងអស់ក៏គ្រាហ៍កាមាយកទៅ។ ព្រះកំពុតដកដង្ហើមធំសំលឹងទៅក្រៅ ឃើញមនុស្សម្នាក់ក្មេង មុខកាចសក់រួញក៏ហៅបុរសនោះអោយចូលមក។
- - និលៗ អែងដឹងរឿងរ៉ាវអ្វីទេ ?
- -ព្រះបាទម្ចាស់ដឹងខ្លះដែរ
- - អាមានន្ទ និង អាកាមា វាមានរឿងអីនឹងគ្នា ?
- - ព្រះបាទម្ចាស់មានរឿងពីស្រី
- - ស្រី ? ស្រីអី?
- - មានន្ទមានប្រពន្ធមួយឈ្មោះនាងទេវី កាមាក៏ស្រលាញ់នាងនេះដែរ
- - ទេវី ? កូនវិសេសក្លាហានដែលទើបស្លាប់ទៅនោះរឺ ?
- - ព្រះបាទម្ចាស់
- - អាមានន្ទវាការគ្នាពីកាលណា ?
- - បាទទានប្រោស ការរួចប្រហែលមួយឆ្នាំហើយ
- - យី ! អានេះចិត្ដិធំមែន ! ចុះអាកាមាម្ដេចក៏វាស្រលាញ់នាងទេវីដែរ ?
- -ព្រះបាទម្ចាស់ស្រលាញ់ដែរ
- - ស្រលាញ់មុន រឺ ក្រោយអាមានន្ទ
- - ព្រះបាទម្ចាស់ស្រលាញ់ក្រោយទេ
- - រួចវាដន្ដើមគ្នា ?
- - ព្រះបាទម្ចាស់ ប្រហែលដូច្នោះហើយ បានជាកាប់គ្នាថ្ងៃនេះអែង
- - ហ៊ឺ ! គិតទៅកូនៗ វាមើលងាយអែងមែន។ អាអស់នេះសមតែកាត់ក្បាលវាចោល។ អាកាមាចុះវានៅក្មេង ចុះអាមានន្ទក្បាលកញ្ចាស់ក៏វាព្រើលដែរ រួចវាស្រលាញ់អ្នកណាមិនស្រលាញ់ ទៅស្រលាញ់មីទេវីកូនអាចង្រៃវិសេសក្លាហាននោះទៀត។ ហ៎ា ៗ! វាដឹងថាអញស្អប់វិសេសក្លាហាន រួចវាស៊ុមគ្រលុំគ្នាមិនប្រាប់អញ។ តើអីលូវអាមានន្ទវាទៅណាហើយ ?
- - ព្រះបាទម្ចាស់លឺថាជិះសេះទៅខាងមង្គលបុរី
- - យើ ! អានេះរត់ហើយតើ។ វាដឹងខ្លួនវាហើយ។ ទៅនិលអែងយកទាហាន ១២នាក់ជិះសេះទៅចាប់វាចងនាំមកអោយខ្ញុំយ៉ាងប្រញាប់។
- - ខ្ញុំព្រះបាទសុំចុតហ្មាយ ទានប្រោស
- - អើ ៗ !
- ព្រះកំពុតសរសេរចុតហ្មាយដូចតទៅ
ចុតហ្មាយអោយចាប់ខ្លួន
យើងព្រះកំពុត ចៅហ្វាយខេត្ដសិរីសោភ័ណ បង្គប់អោយមេកងនិល ពេជ្រ ចេញមកចាប់មេទ័ពមានន្ទ។ បើឈ្មោះនេះរឹងទទឹង និលពេជ្រអាចសំលាប់ចោលបានពេញច្បាប់។
ព្រះកំពុត
- លុះសរសេររួចហើយ ព្រះកំពុតហុចលិខិតអោយទៅនិលពេជ្រ ដែលគេតែងហៅមេកងនិលៗប៉ុណ្ណោះអែង។ ព្រះកំពុតបន្ថែមថា:
- - ទៅចាប់អាមានន្ទអោយប្រុងប្រយ័ត្នបន្ដិច ព្រោះដូចអែងដឹងស្រាប់ហើយវាក្លាហានណាស់
- - ខ្ញុំព្រះករុណាធ្វើតាមបន្ទូលទាន
- - តែនិលពេជ្រអែងក៏ជាជើងអែកមួយដែរ បានជាអញបញ្ជូនទៅនេះ
- - សូមព្រះតេជគុណទុកចិត្ដលើខ្ញុំបាទចុះទាន។ ខ្ញុំបាទសូមរើសយកពលណា ដែលធ្លាប់មានថ្វីដៃបំផុតទៅជាមួយ
- - អើ ! រើសចុះតាមចិត្ដ ទាំងសេះ ទាំងមនុស្ស គ្រឿងប្រដាប់អោយគ្រប់គ្រាន់ណា
- - ព្រះបាទម្ចាស់
- និលពេជ្រ ក៏គំនាប់ព្រះកំពុត ហើយស្ទុះចេញទៅ។ ក្នុងពេលនោះមនុស្សម្នាក់ចាស់អាយុប្រមាណហុកសិបប្លាយឆ្នាំ តែមាឌនៅរឹងប៉ឹងដូចក្មេងអាយុម្ភៃឆ្នាំចូលមកដល់។ គាត់ចាប់អាវនិលពេជ្ររួចនិយាយថា:
- - ទៅណា ?
- - បាទ ! ព្រះតេជគុណអាយទៅចាប់មានន្ទលោកតា
- - ចូលមកវិញ និយាយគ្នាសិន
- - បាទ !
- មនុស្សចាស់នេះមានទឹកមុខមាំ ចូលមកដល់ព្រះកំពុត ព្រះកំពុតឃើញ ក៏អោយអង្គុយកៅអីដោយគួរសមយ៉ាងគោរព។ តែមនុស្សចាស់នេះទាញកៅអីក្រាកដោយគំរិះគំរុះទៅកៀនជញ្ជាំង មុខបែរទៅរកបង្អួចអិតមើលមុខព្រះកំពុតឡើយ។ ព្រះកំពុតប្រឹងពន្យល់ថា:
- - សូមលោកជ្រាប គួរអីព្រហើនម៉្លេះ ?
- - ព្រហើនអី ?
- - បាទ ទាន ! វាលួចការប្រពន្ធអិតអោយខ្ញុំដឹង
- - ដឹងទៅបានការអី ?
- - បាទទេ ! ខ្ញុំជាអូវពុកវា គួរតែវាប្រាប់ខ្ញុំមុននឹងសំរេចការអ្វីនីមួយៗ
- - វាដឹងថា លោកមិនធ្វើតាមវាពិត បានជាវាមិនប្រាប់ ។ ឈប់និយាយ ! ចុះអីលូវលោកធ្វើអ្វី ?
- - ខ្ញុំអោយទាហានទៅចាប់វាមក
- - លោកជាអូវពុក លោកធ្លាប់ស្គាល់ខ្ញុំជានិច្ចរៀងដរាបមក។ ខ្ញុំស្រលាញ់លោកចិត្ដមួយថ្លើមមួយ។ ខ្ញុំចាស់ហើយ តែខ្ញុំធ្លាប់ភប់ប្រទះនឹងរឿងរ៉ាវច្រើនណាស់ ខ្ញុំដឹងរឿងអស់នោះ។ ខ្ញុំជាទីប្រឹក្សារបស់គ្រប់ចៅហ្វាយខេត្ដទាំងអស់ដែលមានចំនួនបួននាក់មកហើយ គឺ មានលោកនេះជាក្រោយបង្អស់។ ខ្ញុំសូមកុំអោយលោកចាត់ទៅចាប់វាធ្វើអ្វី។ តាមខ្ញុំយល់ គឺគួរបង្រួញរឿងនេះអោយខ្លី កុំពង្រីកអោយវែងទៅៗនោះ។
- - ចុះអោយខ្ញុំធ្វើយ៉ាងណាវិញ ?
- - មានន្ទវាមានទៅណា វាជាកូនលោកស្រាប់ តែបន្ដិចទៀតវាមកវិញហើយ។ ចាំបាច់ទៅព័ទ្ធចាប់វាធ្វើអ្វី ?
- - សូមទោស គីរីមេរុ អីលូវព្រះកំពុតចាត់ការនេះហើយ ព្រះកំពុតមិនអាចដកពាក្យទេ។ ខ្ញុំស្ដាប់លោកជានិច្ច ខ្ញុំគោរពលោកជានិច្ច តែក្នុងពេលនេះខ្ញុំត្រូវតែផ្ដន្ទាទោសអាមានន្ទអោយអស់ចិត្ដខ្ញុំខឹង។ ខ្ញុំខឹងណាស់សូមប្រាប់លោកអោយត្រង់។ ទៅនិលពេជ្រទៅ។
- - អញ្ជើញលោកតាពិសាតែសិន
- គីរីសុមេរុស្រលាញ់មានន្ទណាស់ ហេតុនេះហើយបានជាគាត់មិនចង់អោយព្រះកំពុតតាមរកមានន្ទនោះ។ លុះដើរចេញមកដល់ក្រៅបន្ទាយ គាត់ក្រលេកមើលនាយអាយ រួចស្ទុះទៅចាប់ស្មានាយកោបជាប់ពីក្រោយ។
- - លោកតាៗ ! សួស្ដីលោកតា !
- - អាចំកួតមានន្ទទៅណាហើយ ?
- - បាទ ! ខ្ញុំបាទមិនដឹងដែរ
- - ចុះម្ដេចអាអែងនៅប៉ែលប៉ោលទីនេះទៀត ?
- - អោយខ្ញុំធ្វើយ៉ាងណាលោកតា ?
- - អាអែងឆ្កួតរឺជា ?
- - បាទ ! ជាលោកតា
- - អាអែងស្រលាញ់មានន្ទទេ ?
- - ស្រលាញ់ដែរ
- - មានន្ទមានទុក្ខ ម្ដេចអាអែងសប្បាយនៅនេះ
- - បើដូច្នេះ ខ្ញុំទៅរកអីលូវ
- - អើ ! ទៅ ! ទៅប្រាប់វាថា គេតាមចាប់អោយប្រយ័ត្នខ្លួន
- - បាទ !
- - អែងដឹងមានន្ទនៅអែណាទេ ?
- - ទេ !
- - បើអែមិនដឹងធ្វើម្ដេច ទៅរកឃើញ ?
- - ការនេះស្រេចនៅលើខ្ញុំ ខ្ញុំជ្រែកដីរាវទឹក កកូរអាកាសរកទាល់តែឃើញហ្នឹង។ យ៉ ! វាទៅណាកំបាំងភ្នែកអាកោប។
- គីរីសុមេរុ សើចទះស្មានាយកោប
- - ប្រយ័ត្នតែអែងមិនឃើញវិញ តើអោយអញធ្វើម៉េច ?
- - អោយពុះក្បាលកោបជាប្រាំពីភាគ
- - បីភាគបានទេ ?
- - តិចណាស់ មិនស្លាប់កោបទេ កោបធ្លាប់ទទួលបួនរួចមកហើយ ៗអិតអី
- - បើដូច្នោះ អញសុំតែមួយសិនបានទេ ?
- - គ្នាអែងអ្នកណាដែលអោយលេងអញ្ចឹង
- - អាកោប អញសួរអែបន្ដិចបានទេ ?
- - បាន ! យី ! លោកតាសួរចុះ សួររឿងព្រះ រឺរឿងជាតិ រឺរឿងព្រះអីសូរ . . .
- - អើ ! កាលណាបានអែងយកប្រពន្ធ ?
- - ដល់លោកតាយក បានខ្ញុំយកដែរ
- - ហាស ៗ អាចំកួត
- - ទៅគិតអីរឿងប្រពន្ធកូននោះ
- - ចុះអែងគិតអីវិញ ?
- - រឿងជាតិ
- - អូរ ! អាខ្មោច លោជាអែងចេះគិតពីរឿងជាតិដែរ
- - យី ! សិស្សមានន្ទណ៎ាខ្ញុំ
- - អោ ! អែងចេះគិតជាតិព្រោះអែងជាសិស្សគេទេរឺ ?
- - អូស ៗ តែ ខ្ញុំគិតរឿងជាតិ ព្រោះខ្ញុំជាខ្មែរ
- - បើអញ្វឹងទៅចុះ
- នាយកោបហួច លឺសូរវើតៗ
សេះមួយកញ្ជៀវអែចំងាយ។ មិនយូរប៉ុន្មាន សេះនេះលូនមកដល់ពីមុខនាយកោបភ្លាម ដែលស្ទុះទៅយកអាន និង បង្ហៀរមកដាក់ដោ យរួសរាន់។ តាគីរីសុមេរុឃើញយ៉ាងនេះមានចិត្ដស្ងើចនាយកោបមួយអន្លើដែរ តែពុំចេញស្ដីអ្វីអោយវាដឹងចិត្ដគាត់ឡើយ។ នាយកោបស្ទុះលោតភ្លែតឡើងលើខ្នងសេះ គំនាប់តាគីរីយ៉ាងគួរសម រួចបំផាយសេះទៅខាងទិសមង្គលបុរីទៅ។ តាគីរីឈរមើលសេះនាយកោបដោយញញឹម គ្មានដាច់ ទាល់តែបាត់លឺសូរជើងទើបឈប់មើល។ បន្ទាប់ក្រោយពីនេះបន្ដិច ហ្វូងសេះរបស់និលពេជ្រក៏ចេញដំនើរតាមយ៉ាងកក្រើកដី នាំអោយរាត្រីនោះរន្ធត់ញាប់ញ័រជាពន់ពេក។