កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស
២៣ តុលា ១៩៩១
ប្រែសំរួលក្រៅផ្លូវការ
កែវ ឈុន
****************************************
សេចក្ដីសង្ខេប
ថ្ងៃសៅរ៍ ទី23.តុលា 2021.ម៉ោង 8:05
កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពកម្ពុជា ស្ដីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរួមមួយ នៃ ជំលោះកម្ពុជា ដែលហៅថាកិច្ចព្រមព្រៀងប៉ារីស មាន ៤ផ្នែក ដែលបានចុះហត្ថលេខានៅថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ ដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនៅកម្ពុជា។
- កិច្ចព្រមព្រៀង នៃ ដំណោះស្រាយនយោបាយរួមនេះរួមមាន៖
- - ច្បាប់ចុងក្រោយនៃសន្និសីទប៉ារីសស្តីពីកម្ពុជា។
- - កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីដំណោះស្រាយនយោបាយនៃទំនាស់នៅកម្ពុជា។
- - កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី និង ភាពមិនអាចរំលោភបាន អព្យាក្រឹតភាព និង អែកភាពជាតិកម្ពុជា។
- - សេចក្តីប្រកាសស្តីពីការស្តារ និង កសាងប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ។
- - រួមគ្នាផ្តល់នូវបទប្បញ្ញត្តិ ដើម្បីលើកកំពស់ ការផ្សះផ្សារជាតិ និង ធានានូវការអនុវត្ត នូវ សិទ្ធិសំរេចចិត្តដោយខ្លួនអែង របស់ប្រជាជនកម្ពុជា តាមរយការបោះឆ្នោតដោយសេរី និង ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌។
- - លើសពីនេះទៀត ពួកគេព្រមព្រៀងគ្នា នូវ បទឈប់បាញ់គ្នា និង ការបញ្ឈប់ជំនួយយោធាពីខាងក្រៅប្រទេស និង ការដកកងកំលាំងទ័ព បរទេសចេញពីប្រទេសកម្ពុជា។
- រួមគ្នាដោះស្រាយ អំពីការការពារសិទ្ធិមនុស្ស រួមទាំងការវិលត្រឡប់ដោយស្ម័គ្រចិត្ត របស់ជនភៀសខ្លួន និង ជនផ្លាស់ប្ដូរលំនៅដ្ឋានកម្ពុជា មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ និង
- - កំណត់បញ្ចប់អាណត្តិ របស់អាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្ន អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា (អ៊ុនតាក់) ។
ប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១
តារាងមាតិកា
- ហេតុសំខាន់ នាំអោយមានកិច្ចចរចារសន្ដិភាព សំរាប់កម្ពុជា
- កិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយ នៃ សន្និសីទប៉ារីសស្ដីពីកម្ពុជា
- ការព្រមព្រៀងលើការប្រកាន់យកគោលការណ៍ នយោបាយរួម ដែលជំពាក់ជំពិនគ្នា នៃ ជំលោះកម្ពុជា
- ឧបសម្ព័ន្ធ ១. អាណត្តិអ៊ុនតាក់
- ឧបសម្ព័ន្ធ ២. ការដកការឈប់បាញ់និងវិធានការពាក់ព័ន្ធ
- ឧបសម្ព័ន្ធ ៣. ការបោះឆ្នោត
- ឧបសម្ព័ន្ធ ៤. ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ នៃ ជនភៀសខ្លួន និង ជនផ្លាស់ប្ដូរលំនៅដ្ឋាន នៅកម្ពុជា
- ឧបសម្ព័ន្ធ ៥. គោលការណ៍សំរាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីសំរាប់កម្ពុជា
- កិច្ចព្រមព្រៀង ដែលបញ្ជាក់ពីភាពវិសេស វិសាលភាពមិនលំអៀង ភាពមិនស្របច្បាប់ និង និរន្តរភាព ភាពនៅជាកណ្តាល និង ភាពរួបរួមជាតិ នៃ កម្ពុជា។
- សេចក្តីថ្លែងការណ៍ ស្តីពីការស្ដារ និង ការកសាងកម្ពុជាឡើងវិញ។
I. ហេតុសំខាន់ នាំអោយមានកិច្ចចរចារសន្ដិភាពសំរាប់កម្ពុជា
នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលាឆ្នាំ ១៩៩១ កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីដំណោះស្រាយនយោបាយរួម នៃ ជម្លោះនៅកម្ពុជា ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយប្រទេសកម្ពុជា និង ប្រទេសចំនួន ១៨ផ្សេងទៀត ដោយមានវត្តមាន របស់អគ្គលេខាធិការ អង្គការសហប្រជាជាតិចូលរួមផងដែរ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺជាចំណុចកំពូល នៃ ការចរចាជាងមួយទសវត្សរ៍ ដែលអគ្គលេខាធិការបានចូលរួមយ៉ាងជិតស្និត និង សកម្ម និង តាំងពីដំបូង។
ស្ថានការណ៍នៅកម្ពុជា ត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិចាត់ទុកថា ជាសន្តិសុខដំបូង នៅដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ កកន : ស្ថានការណ៍នៅកម្ពុជា ដែលត្រូវ កងទ័ពយួន វាយលុកលុយចូលនៅដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ បានប្រែក្លាយកម្ពុជា អោយក្លាយជាភ្លើង និង សង្គ្រាម អំពើឈ្លានពាន ខុសច្បាប់របស់យួន ដែលវាយលុកលុយប្រទេសកម្ពុជា ដោយកងទ័ពយួនជាង ២០ម៉ឺននាក់ ជាអំពើខុសច្បាប់អន្ដរជាតិមិនអាចអត់អោនអោយបានឡើយ អំពើឈ្លានពាននេះ ធ្វើអោយពិភពលោកថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំង ជាពិសេសអង្គការសន្ដិសុខពិភពលោក បានខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងពេញសមត្ថភាព ដើម្បីរិះរកសន្ដិភាព សន្ដិសុខ អែករាជភាព បូរណភាពដែនដី ជូនកម្ពុជាឡើងវិញ។ ក្រោយមកនៅក្នុងឆ្នាំដដែលនោះ មហាសន្និបាតបានពិចារណាលើសំណួរ នៅក្នុងសម័យប្រជុំធម្មតារបស់ខ្លួន ហើយបានអនុម័តលើកដំបូង នៅក្នុងដំណោះស្រាយ ជាបន្តបន្ទាប់លើប្រធានបទនេះ។ បទបញ្ញត្តិមួយ នៃ ដំណោះស្រាយនោះ និង ជោគជ័យ បានស្នើអោយអគ្គលេខាធិការ តាមដានស្ថានការណ៍ អោយបានដិតដល់ និង ដោយអនុវត្ត (ការិយាល័យល្អ = វិធានការសមស្របមួយ ដើម្បីធ្វើអោយមាន «សន្ដិភាព» ពិតប្រាកដនៅកម្ពុជា ) របស់គាត់ ដើម្បីរួមចំណែកដល់ដំណោះស្រាយ ដោយសន្តិវិធីចំពោះបញ្ហានេះ។ ដំណោះស្រាយមួយផ្សេងទៀត បានស្វាគមន៍ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដែលបានចាប់ផ្តើមដោយអគ្គលេខាធិការ ដើម្បីសំរបសំរួលជំនួយសង្គ្រោះ ដល់ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលរងគ្រោះអស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលឥឡូវនេះ មានចំនួនជាទឹកប្រាក់ជាងមួយពាន់លានដុល្លារ។
ផែនការណ៍ ការិយាល័យសន្ដិភាពស្ដីពីកម្ពុជា (GOOD OFFICES)
ប៉ុន្មានខែបន្ទាប់ពីសន្និសីទអន្តរជាតិ ស្តីពីកម្ពុជា ដែលបានជួបប្រជុំនៅទីក្រុងញូវយ៉កពីថ្ងៃទី ១៣ ដល់ថ្ងៃទី ១៧ ខែកក្កដាឆ្នាំ ១៩៨១ ដោយមហាសន្និបាតអគ្គលេខាធិការ Javier Pe’rez de Cuellar បានបន្តការផ្តល់ជូន នូវ ផែនការណ៍សន្ដិភាពវិជ្ជមានមួយ (ការិយាល័យល្អ) ។ លោកបានស្នើអោយអ្នកតំណាងពិសេសរបស់លោក ទទួលបន្ទុកកិច្ចការមនុស្សធម៌នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឈ្មោះ Rafeeuddin Ahmed ដើម្បីបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសធំៗ ដែលពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីវាយតម្លៃពីជំហររបស់ភាគី និង លើកទឹកចិត្តតាមរយការសន្ទនា ការសំរុះសំរួលទស្សនបន្តិចម្តងៗ។ ដូច្នោះហើយលោក អាម៉េដ Ahmed បានបំពេញបេសកកម្មនៅខែកុម្ភ និង មីនា ១៩៨២ ដើម្បីពិគ្រោះយោបល់ជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់ និង លើកទឹកចិត្តពួកគេអោយពិចារណា រៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិ ដែលមានកំណត់ ដើម្បីប្រមូលផ្តុំភាគីប្រទេសក្នុងតំបន់ពាក់ព័ន្ធ និង សមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍ ទាំងប្រាំ នៃ សន្តិសុខ ក្រុមប្រឹក្សា។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះអគ្គលេខាធិការ បានបន្តទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនជាមួយរដ្ឋាភិបាល ទាំងនៅទីស្នាក់ការអង្គការសហប្រជាជាតិ និង នៅតាមបណ្តារាជធានីនានា ជុំវិញពិភពលោក។ គាត់បានរាយការណ៍ទៅមហាសន្និបាត នៅសម័យប្រជុំលើកទី ៣៧របស់ខ្លួនក្នុងឆ្នាំ ១៩៨២ ថាមានតែដំណោះស្រាយនយោបាយរួមគ្នាមួយទេ ដែលអាចម្រេចបានតាមរយការចរចា ទើបនៅទីបំផុត នឹង នាំមកនូវសន្តិភាព។ លោកបានបញ្ជាក់ជាថ្មី ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់លោក ក្នុងការបន្តអនុវត្តលើ ផែនការណ៍ការិយាល័យសន្ដិ (GOOD OFFICES) របស់លោក និង ជួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយដែលអាចចរចាបាន។
ក្នុងនាមអគ្គលេខាធិការលោក អាម៉េដ Ahmed Ahmed បានទៅទស្សនាតំបន់មានជំលោះនេះ ជាច្រើនដង ក្នុងរយពេលជាច្រើនឆ្នាំ។ នៅឆ្នាំ ១៩៨៥ អគ្គលេខាធិការខ្លួនឯងបានធ្វើដូច្នេះដែរ។ ផ្អែកលើការពិភាក្សារបស់លោកអគ្គលេខាធិការ អាចកំណត់ពីគោលបំណងមួយចំនួន ដែលហាក់ដូចជាមានកម្រិត នៃ ការរួបរួមគ្នា។ គាត់បានរាយចំណុចទាំងនេះ នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់គាត់ ទៅកាន់មហាសន្និបាត នៅសម័យប្រជុំលើកទី ៤០ របស់ខ្លួនក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៥ ដូច្នេះគាត់បានកត់ត្រាជាលើកដំបូង នូវ កត្ដាផ្សំ នៃ ដំណោះស្រាយនយោបាយរួមមួយនៅកម្ពុជា។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់គាត់ ក្នុងរយពេលបីឆ្នាំខាងមុខនេះ ផ្តោតលើការកំណត់កាលវេលា ដែលជឿជាក់ថា គោលបំណងទាំងនេះអាចសំរេចបាន។
នៅខែធ្នូឆ្នាំ ១៩៨៧ សម្តេចនរោត្តមសីហនុ និង លោកហ៊ុនសែន បានជួបគ្នាជាលើកដំបូងនៅប្រទេសបារាំង ហើយមួយខែក្រោយមក បានរៀបចំកិច្ចចរចាជុំទីពីរ បន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើមកិច្ចសន្ទនានេះ អគ្គលេខាធិការ បានសំរេចនៅខែមិថុនាឆ្នាំ ១៩៨៨ ដើម្បីសុំអោយអ្នកតំណាងពិសេសរបស់គាត់ ធ្វើដំណើរទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដើម្បីបញ្ជូនបន្តទៅភាគីកម្ពុជាទាំងបួន (រដ្ឋកម្ពុជា ខ្មែរក្រហម រណសិរ្សជាតិរំដោះប្រជាជនខ្មែរ ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច) និង រដ្ឋាភិបាលពាក់ព័ន្ធ នៃ តំបន់ នូវ គំរោងសន្ដិភាពជាក់លាក់ ដែលអាចជាក្របខ័ណ្ឌសំរាប់ ផែនការចរចាររួមគ្នានេះបាន។ សំណើទាំងនេះត្រូវបានអគ្គលេខាធិការ បកស្រាយយ៉ាងល្អិតល្អន់ អំពីគោលបំណងសន្ដិភាពកម្ពុជា ដែលលោកបានកំណត់ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៥ និង បានស្នើការធ្វើសមាហរណកម្ម ភាគីផ្សេងៗទៅក្នុងគ្រោងការណ៍សន្ដិភាពរួមដ៏ទូលំទូលាយ ដែលនាំទៅដល់ការបង្កើតរដ្ឋកម្ពុជា ឯករាជ្យ អព្យាក្រឹត្យ និង មិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ។ ជាពិសេសក្របខ័ណ្ឌ ដែលបានផ្តល់សំរាប់រយពេលសរុបមួយ សំរាប់បទឈប់បាញ់គ្នា និង ការដកកងកម្លាំងទ័ពបរទេសទាំងអស់ចេញពីកម្ពុជា ការរៀបចំកងកំលាំងប្រដាប់អាវុធជាតិខ្មែរ ការប្តេជ្ញាចិត្ត ឈរលើជំហរខ្លួនអែង តាមរយការបោះឆ្នោតសេរីត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌ និង ការបង្កើតរដ្ឋបាលបង្រួបបង្រួមជាតិនៅកម្ពុជាមួយ ដែលកើតចេញការបោះឆ្នោតដោយមានការត្រួតពិនិត្យ និង ផ្ទៀងផ្ទាត់ពីអន្តរជាតិ។ ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ និង ការធ្វើសមាហរណកម្មជនភៀសខ្លួន និង ផ្លាស់ប្ដូទីលំនៅកម្ពុជា និង ការអនុវត្តវិធានការរួមទាំងកម្មវិធីអប់រំសិទ្ធិមនុស្ស ដើម្បីធានាការមិនវិលត្រឡប់ទៅរកគោលនយោបាយ កាលពីអតីតកាល។ លើសពីនេះអគ្គលេខាធិការ បានរៀបចំទុកជាមុន អំពីការផ្តល់ការធានាអន្តរជាតិ សំរាប់ការតាំងទីលំនៅ និង ការចាប់ផ្តើមកម្មវិធីសំរាប់ការស្តារ និង កសាងប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ។ លោកអគ្គលេខាធិការបានបញ្ជាក់ថា វិធីសាស្រ្តរួមនេះ មានគោលបំណងដាក់ស្នើ សំរាប់ការពិភាក្សារវាងភាគីពាក់ព័ន្ធប៉ុណ្ណោះ ហើយថា លោកបានត្រៀមខ្លួនដើម្បីស្វែងរកវិធីផ្សេងទៀត ដើម្បីពន្លឿនដំណោះស្រាយប្រកបដោយសន្តិភាព យុត្តិធម៌ និង យូរអង្វែង។
បន្ទាប់ពីសំណើរបស់អគ្គលេខាធិការ ដំណើរការ នៃ កិច្ចសន្ទនា និង ការចរចាមានសន្ទុះឡើងមួយកំរិតទៀត ការចរចាទល់មុខគ្នាលើកដំបូងរវាងគណបក្សកម្ពុជា ទាំងបួនបានធ្វើឡើងក្រៅផ្លូវការនៅហ្សាកាតា (JIM) ដែលប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៅខែកក្កដាឆ្នាំ ១៩៨៨ តំណាងវៀតណាម សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យប្រជាមានិតឡាវ និង សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ត្រូវបានអញ្ជើញអោយចូលរួមផងដែរ។ JIM លើកទីពីរ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅខែកុម្ភឆ្នាំ ១៩៨៩។ ក្នុងចំណោមចំណុច ដែលបានពិភាក្សា គឺការយល់ដឹងជាទូទៅថា យន្តការត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិ ត្រូវដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យ និង ត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរាល់កិច្ចព្រមព្រៀង ដែលភាគីទាំងពីរ សំរេបាន។ គណបក្សកម្ពុជាទាំងបួន បានចូលរួមជាថ្មីម្តងទៀតនៅក្នុងកិច្ចចរចា ដែលបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉ារីសក្នុងខែកក្កដាឆ្នាំ ១៩៨៩ នៅមុនថ្ងៃសន្និសីទក្រុងប៉ារីសកម្ពុជា។
សន្និសីទប៉ារីសស្ដីពីកម្ពុជា
ប្រទេសចំនួន ១៨ និង ភាគីកម្ពុជាបានចូលរួមសន្និសីទ ដែលប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី ៣០ ខែកក្កដា ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ ១៩៨៩ តាមគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ប្រទេសបារាំង។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសបារាំង និង ឥណ្ឌូនេស៊ី បានដើរតួជាសហប្រធាន ដែលមានអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ចូលរួមជាមួយពេញសមត្ថភាព និង ជាផ្លូវការផងដែរ។ ថ្លែងក្នុងសម័យបើកអង្គប្រជុំនេះ អគ្គលេខាធិការបានកត់សម្គាល់ថា ខណដែលគោលបំណង នៃ គោលការណ៍ដំណោះស្រាយនេះ ត្រូវបានទទួលយកដោយភាគីទាំងអស់ ភាពខុសគ្នាសំខាន់មួយចំនួននៅតែត្រូវបានដោះស្រាយ។ ជាបន្តបន្ទាប់គាត់បានដាក់ចេញ នូវ ឯកសារការងារមួយចំនួន ដែលត្រូវបានរចនាឡើង ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ភាពខុសគ្នាទាំងនោះ។ ជាពិសេស លោកបាននិយាយ អំពីទិដ្ឋភាពយោធា និង ដោយលំអិត អំពីជំហានចាំបាច់ សំរាប់ការបោះឆ្នោត ដែលត្រូវបានត្រួតពិនិត្យដោយអន្តរជាតិ ដាក់ចេញនូវសំណើ សំរាប់ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់ជនភៀសខ្លួន និង ជនផ្លាស់ប្ដូរទីលំនៅ ព្រមទាំងគូសបញ្ជាក់ អំពីអ្វីដែលអង្គការសហប្រជាជាតិអាចធ្វើបាន សំរាប់ការស្តារ និង កសាងប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ នៅពេលវេលាសមស្រប លើសពីនេះ លោកបានចង្អុលបង្ហាញថា ព័ត៌មានបន្ថែមអំពីស្ថានភាពនៅកម្ពុជា និង ចាំបាច់សំរាប់ការដាក់ពង្រាយយន្តការត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិ ហើយបេសកកម្មស្វែងរកការពិត នឹង មកដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានបច្ចេកទេសចាំបាច់។ សន្និសីទបានឯកភាព ហើយបេសកកម្មមួយ ត្រូវបានអគ្គលេខាធិការបញ្ជូនទៅទស្សនាតំបន់នោះ ចាប់ពីថ្ងៃទី ៦ ដល់ថ្ងៃទី ១៩ ខែសីហាឆ្នាំ ១៩៨៩។
នៅពេលសន្និសីទត្រូវបានផ្អាកនៅថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហា សេចក្តីថ្លែងការណ៍សន្និដ្ឋាន បានកត់សំគាល់ថា ខណដែលវិវឌ្ឍនាការត្រូវបានធ្វើឡើង ក្នុងការបកស្រាយរួមដ៏ក្បោះក្បាយ នូវ គំរោងវិធីសាស្ដ្រផ្សំជាច្រើន ធ្វើអោយដំណោះស្រាយរួមមួយ មិនទាន់សម្រេចបាននៅឡើយទេ។ អគ្គលេខាធិការ នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់លោកទៅកាន់សម័យប្រជុំលើកទី ៤៤ នៃមហាសន្និបាត នៅខែតុលាឆ្នាំ ១៩៨៩ បានគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាលេចធ្លោសំខាន់បំផុត គឺការបង្រួបបង្រួមជាតិ។ ដើម្បីចាប់ផ្តើមដោះស្រាយបញ្ហានេះ ការរៀបចំរដ្ឋបាល ដែលមានសុពលភាពត្រូវធ្វើឡើង សំរាប់ដំណាក់កាលអន្តរកាល ដែលនាំអោយមានការបោះឆ្នោតដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌ ដែលមានការត្រួតពិនិត្យជាអន្តរជាតិ។ ព័ត៌មានលម្អិតផ្សេងទៀត នៅតែត្រូវបានដោះស្រាយផងដែរ។ មូលដ្ឋានរឹងមាំ សំរាប់ការចរចាទាមទារអោយមានស្មារតី សម្របសម្រួលពិតប្រាកដ។ លោកអគ្គលេខាធិការ បានធានាដល់គ្រប់ភាគីថា លោក នឹង បន្តធ្វើអ្វីដែលលោកអាចធ្វើបានដើម្បីបន្តដំណើរការចរចាដោយសន្ដិវិធី។
ការពិគ្រោះយោបល់ នៃ សមាជិកអចិន្ដ្រៃយ៍ទាំងប្រាំ
ក្នុងចំណោមប្រទេសដែលចូលរួមសន្និសីទប៉ារីស ឆ្នាំ ១៩៨៩ ស្តីពីកម្ពុជាមានសមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍ ៥ នៃ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ គឺ ចិន បារាំង សហភាពសូវៀត ចក្រភពអង់គ្លេស និង សហរដ្ឋអាមេរិក។ វត្តមានរបស់ពួកគេ បានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍រួមគ្នា ក្នុងការសម្រេចបាន នូវ ការចរចាមួយ ស្ដីពីសន្ដិភាពនៅកម្ពុជា។ នៅខែមករាឆ្នាំ ១៩៩០ ពួកគេបានចាប់ផ្តើម រួមគ្នាចូលរួមធ្វើកិច្ចប្រជុំកម្រិតខ្ពស់ជាបន្តបន្ទាប់ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក និង នៅទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីពិភាក្សា អំពីស្ថានភាពនៅកម្ពុជា។ កិច្ចប្រជុំ គឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក គឺការព្រមព្រៀគ្នាជាធ្លុងមួយ នៃ ភាគទាំងប្រាំ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ មូលដ្ឋាន នៃ កិច្ចព្រមព្រៀង នៃ ដំណោះស្រាយនយោបាយរួមមួយអំពីកម្ពុជា។ លោកអគ្គលេខាធិការ បានស្វាគមន៍ចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមប្រឹងប្រែងដ៏ឆ្នើមមួយនេះ ហើយបានបញ្ជាក់ជាថ្មីថា អង្គការសហប្រជាជាតិ នឹង ទទួលយកតួនាទីសមស្របណាមួយ ដែលបានឯកភាពដោយភាគីពាក់ព័ន្ធ និង ត្រូវអនុម័តដោយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ។ ទោះយ៉ាងណាលោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា អាណត្តិដែលអាចប្រគល់អោយអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីបំផុត គួរតែត្រូវបានកំណត់អោយបានច្បាស់លាស់ ប្រាកដនិយម និង អាចអនុវត្តបាន ហើយអង្គការនេះគួរតែត្រូវបានធានា ចំពោះធនធានចាំបាច់ សំរាប់ការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
នៅក្នុងប្រភព នៃ ការពិភាក្សារបស់ពួកគេ សមាជិកទាំងប្រាំ បានចាត់ទុកថា សំណើរបស់អូស្រ្តាលី ក្នុងការលើកកម្ពស់តួនាទី របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅក្នុងដំណើរការដោះស្រាយជំលោះកម្ពុជា ហើយបានគិតគូរពីការពិភាក្សា រវាងភាគីកម្ពុជា រួមទាំងសំណើទាំងនោះ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការ ស្តីពីកម្ពុជានៅទីក្រុងហ្សាកាតា នៅខែកុម្ភៈឆ្នាំ ១៩៩០ ហើយនៅក្នុងខែមិថុនា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយ ដែលធ្វើឡើងនៅទីក្រុងតូក្យូ។ ក្នុងដំណើរការនេះ អ្នកទាំងប្រាំបានរក្សា ទំនាក់ទំនងទៀងទាត់ជាមួយអគ្គលេខាធិការ។ ពួកគេស្វាគមន៍ ការសម្រេចចិត្តរបស់លោក ក្នុងការបង្កើតក្រុមការងារលេខាធិការដ្ឋាន ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ផែនការបន្ទាន់ សំរាប់ប្រតិបត្តិការចុងក្រោយ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា។ ដើម្បីសម្រួល ដល់ការស្នើសុំព័ត៌មាន បច្ចេកទេសរបស់ពួកគេ លេខាធិការដ្ឋាន អង្គការសហប្រជាជាតិ មានបេសកកម្មស្វែងរកការពិតជាច្រើន ត្រូវបានបញ្ជូនក្រោមការឧបត្ថម្ភ របស់អគ្គលេខាធិការ ដើម្បីសិក្សារួម ទាំងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ គមនាគមន៍ និង ដឹកជញ្ជូនការផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត អនាម័យ និង លំនៅដ្ឋាន។ រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋបាល និង បែបបទ សំរាប់ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ របស់ជនភៀសខ្លួន និង ជនផ្លាស់ប្ដូរលំនៅដ្ឋាន និង ការធ្វើសមាហរណកម្មរបស់ពួកគេមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំលើកទី៦ របស់ពួកគេ (សមាជិកទាំងប្រាំ ចិន បារាំង សូវៀត អង់គ្លេស អាមេរិក) នៅថ្ងៃទី ២៧-២៨ ខែសីហា អ្នកទាំង៥ បានប្រកាសថា ពួកគេបានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីក្របខ័ណ្ឌសន្ដិភាព សំរាប់ការដោះស្រាយនយោបាយរួមមួយ នៃ ជម្លោះនៅកម្ពុជា។ ដោយផ្អែកលើក្របខ័ណ្ឌសន្ដិភាពនេះ សហប្រធាន នៃ សន្និសីទប៉ារីស បានកោះប្រជុំក្រៅផ្លូវការ របស់ភាគីកម្ពុជា នៅទីក្រុងហ្សាកាតា។ កិច្ចប្រជុំនេះបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី ១ ខែកញ្ញា នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមមួយ ដែលប្រកាសថា គណបក្សទាំងបួនរបស់កម្ពុជា បានទទួលយកក្របខ័ណ្ឌនេះទាំងស្រុង ជាមូលដ្ឋានសំរាប់ដោះស្រាយជំលោះកម្ពុជានេះ ហើយបានប្តេជ្ញាថា នឹង រៀបចំក្របខ័ណ្ឌនេះ អោយទៅជាដំណោះស្រាយនយោបាយរួម តាមរយដំណើរការនៃ សន្និសីទប៉ារីស។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនេះ ក៏បានកំណត់បន្ថែមទៀតថា ភាគីកម្ពុជា បានយល់ព្រមបង្កើតក្រុមឧត្តមប្រឹក្សាជាតិ (SNC) ជាស្ថាប័នស្របច្បាប់តែមួយគត់ និង ជាប្រភពនៃសិទ្ធិអំណាចនៅកម្ពុជា ពេញមួយអន្តរកាល។ នៅថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញាឆ្នាំ ១៩៩០ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានអនុម័តសេចក្តីសម្រេចលេខ ៦៦៨ ដែលគាំទ្រដល់ក្របខ័ណ្ឌសន្ដិភាព ដែលបង្កើតឡើងដោយក្រុមប្រទេសសមាជិកទាំង៥។
បន្ទាប់មកអ្នកទាំងប្រាំ បានអំពាវនាវដល់សហប្រធាន នៃ សន្និសីទប៉ារីស ដើម្បីធ្វើការរៀបចំចាំបាច់ សំរាប់ការធ្វើអោយល្អិតល្អន់ នៃ កិច្ចព្រមព្រៀង ជាដំណោះស្រាយនយោបាយរួមមួយ ដោយផ្អែកលើក្របខ័ណ្ឌសន្ដិភាព។ ក្រុមការងារមួយ បានជួបប្រជុំគ្នានៅថ្ងៃទី ៩ និង ១០ ខែវិច្ឆិកា និង សម្រេចបាន នូវ ការយល់ដឹងទូទៅ អំពីរចនាសម្ព័ន្ធ និង វិធីសាស្រ្ត ដែលត្រូវអនុវត្តតាម។ ការពិចារណាបន្ថែមទៀត បានកើតឡើងនៅចុងខែនោះ នៅពេលដែលតំណាងសហប្រធាន នៃ សន្និសីទបានជួបជាមួយអនុរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងការបរទេស នៃ ប្រទេសទាំង ៥ ។ អ្នកតំណាងរបស់អគ្គលេខាធិការគឺ លោក អាម៉េដ Ahmed បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំទាំងនេះ និង ជាបន្តបន្ទាប់។
អត្ថបទគំនូសព្រាងនៃថ្ងៃទី ២៦ ខែវិច្ឆិកា
នៅថ្ងៃទី ២៦ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ១៩៩០ សហប្រធាន និង អ្នកទាំងប្រាំបានឯកភាព លើអត្ថបទ ដែលមានបីផ្នែកសំខាន់ៗគឺ៖
១- កិច្ចព្រមព្រៀងទូទៅមួយ ដែលមានឧបសម្ព័ន្ធលម្អិតស្ដីពីការកំណត់អាណត្តិនៅកម្ពុជា របស់អាជ្ញាធរអន្ដរកាល UNTAC អ៊ុនតាក់ ដែលបានស្នើឡើង របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ការរៀបចំយោធា ក្នុងអំឡុងពេលអន្តរកាល ការបោះឆ្នោត ការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ របស់ជនភៀស និង ជនផ្លាស់ប្ដូរទីលំនៅកម្ពុជា និង គោលការណ៍ សំរាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មី។
២ - កិច្ចព្រមព្រៀង ដែលបានទទួលការគាំទ្រ និង ធានាពីសហគមអន្ដរជាតិ យ៉ាងពេញទំហ៊ឹង។
៣ - សេចក្តីប្រកាសទាក់ទង នឹង ការស្តារ និង កសាងប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២១ ដល់ថ្ងៃទី ២៣ ខែធ្នូឆ្នាំ ១៩៩០ សហប្រធានបានកោះប្រជុំជាមួយ SNC (ក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់) ដើម្បីបង្ហាញជាផ្លូវការ ដល់សមាជិក SNC នូវអត្ថបទថ្ងៃទី ២៦ ខែវិច្ឆិកា។ លទ្ធផល នៃ កិច្ចប្រជុំនេះបានធ្វើអោយមានការឯកភាពគ្នា លើចំណុចសំខាន់ៗភាគច្រើន។ នៅក្នុងខែកុម្ភសេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀង ត្រូវបានបង្ហាញដល់ប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា ថៃ និង វៀតណាម។
នៅថ្ងៃទី ២២ ខែមេសាឆ្នាំ ១៩៩១ អគ្គលេខាធិការ និង សហប្រធានបានចេញសេចក្តីអំពាវនាវរួមគ្នាមួយ ដើម្បីបញ្ឈប់អរិភាពជាបណ្តោះអាសន្ន ដែលជាកាយវិការ នៃ សេចក្តីស្មោះត្រង់ ដើម្បីបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផល សំរាប់កិច្ចប្រជុំនៅហ្សាកាតា នៃ សហប្រធាន និង សមាជិករបស់ SNC ជាការឆ្លើយតប ភាគីបានជូនដំណឹងដល់អគ្គលេខាធិការថា ពួកគេមានបំណងគោរពតាមបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍នេះ ដោយស្ម័គ្រចិត្ត សង្កេតមើលបទឈប់បាញ់គ្នា លើកដំបូងរបស់ពួកគេ ក្នុងរយពេល ១២ឆ្នាំ។ នៅឯកិច្ចប្រជុំហ្សាកាតាពីថ្ងៃទី ៤ ដល់ថ្ងៃទី ៦ មិថុនា និង នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជាបន្តបន្ទាប់ ដែលតំណាងអគ្គលេខាធិការរូបនេះ បានចូលរួមផងដែរ ការពិភាក្សាអំពីភាពខុសគ្នា ដែលនៅសេសសល់ លើអត្ថបទព្រាងត្រូវបានបន្ត។ នៅពាក់កណ្តាលខែមិថុនាឆ្នាំ ១៩៩១ សម្តេចនរោត្តមសីហនុ បានចូលរួមជាមួយ SNC ហើយបន្ទាប់មកបានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំរបស់ខ្លួន ពីថ្ងៃទី ២៤ ដល់ ២៦ មិថុនានៅប៉ាតាយ៉ាប្រទេសថៃ។ លទ្ធផលដ៏សំខាន់ នៃ កិច្ចប្រជុំនោះគឺ ការសម្រេចចិត្តជាឯកច្ឆន្ទ ក្នុងការអំពាវនាវអោយមានការឈប់បាញ់គ្នា ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ និង បញ្ឈប់ការទទួលជំនួយយោធាពីខាងក្រៅ។ កាលពីខែកក្កដា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការមួយរបស់ SNC នៅទីក្រុងប៉េកាំង ហើយសំដេចរោត្តមសីហនុ ត្រូវបានគេបោះឆ្នោតប្រគល់អោយធ្វើជាប្រធាន SNC (ក្រុមឧត្ដមប្រឹក្សាជាតិ៎)។
នៅថ្ងៃទី ១៧ និង ១៨ ខែកក្កដា អនុរដ្ឋមន្រ្តី នៃ សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ទាំង៥ និង តំណាងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ក្នុងតួនាទីជាសហប្រធាន សន្និសីទក្រុងប៉ារីសស្តីពីកម្ពុជា ក៏បានជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុងប៉េកាំងដែរ។ ពួកគេបានពិចារណាលើលទ្ធផល ដែលទទួលបាននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់ SNC និងបានជួបប្រជុំជាមួយសម្តេចសីហនុ ក្នុងនាមជាប្រធាន SNC (ក្រុមឧត្ដមប្រឹក្សាជាតិ) ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈ ស្តីពីស្ថានភាព និង ទិសដៅដែលដំណើរការចរចាអាចត្រូវបានរំពឹងទុក។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំផ្លូវការលើកទី ២ របស់ខ្លួននៅទីក្រុងប៉ាតាយ៉ាចាប់ពីថ្ងៃទី ២៦ ដល់ថ្ងៃទី ២៩ ខែសីហា SNC បានពិចារណាលើសេចក្តីព្រាង កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីដំណោះស្រាយ ថ្ងៃទី ២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៩០ ហើយដោយមានការចូលរួម ពីតំណាងសហប្រធាន និង អគ្គលេខាធិការ សម្រេចបាន នូវ ភាពរីកចំរើន គួរអោយកត់សម្គាល់ ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយសម្របសម្រួល ចំពោះការលំបាកភាគច្រើន។ នេះរួមបញ្ចូល ជាពិសេស សំណួរ នៃ ការរៀបចំយោធា ក្នុងអំឡុងពេលអន្តរកាល SNC តាមរយសម្តេចសីហនុ បានស្នើសុំ អគ្គលេខាធិការ បញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍យោធាមួយចំនួនមកកម្ពុជា ហើយដើម្បីចាប់ផ្តើមជំនួយ ស្តារនីតិសម្បទាប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ អោយបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
នៅថ្ងៃទី ២៩ និង ៣០ ខែសីហា អនុរដ្ឋមន្រ្តី នៃ សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ នៃ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ និង ឥណ្ឌូនេស៊ី ក៏បានជួបប្រជុំគ្នា នៅប៉ាតាយ៉ាផងដែរ។ ចំនុចវិជ្ជមាន ដែលបានធ្វើឡើងដោយ SNC ជាពិសេសទាក់ទង នឹង បញ្ហាយោធាត្រូវបានពិចារណា។ នៅថ្ងៃទី ៣០ ខែសីហាកិច្ចប្រជុំរួមគ្នាលើកដំបូង របស់សហប្រធានសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ទាំង ៥ និង SNC នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញាសម្តេចសីហនុ និង សមាជិកដទៃទៀត នៃ SNC បានជួបប្រជុំក្រៅផ្លូវការ ជាមួយតំណាងសហប្រធានសន្និសីទ សន្និសីទប៉ារីស ស្តីពីកម្ពុជា និង ជាមួយលោកអាម៉េដ Ahmed នៅទីក្រុងញូវយ៉ក។ សម្តេចសីហនុបញ្ជាក់ថា SNC បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីបញ្ហា នៃ ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត ដើម្បីប្រើប្រាស់សំរាប់ការបោះឆ្នោត ដែលត្រូវរៀបចំ និង រៀបចំឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅកម្ពុជា ជាផ្នែកមួយ នៃ កិច្ចការដំណោះស្រាយព្រមព្រៀង។
ហត្ថលេខា នៃ កិច្ចព្រមព្រៀង
អនុរដ្ឋមន្រ្តី នៃ សមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍ទាំង៥ និង តំណាងសហប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី បានជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុងញូវយ៉ក នៅថ្ងៃទី ២០ និង ២១ ខែកញ្ញា ដើម្បីតាមដានស្ថានការណ៍។ នៅថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញា ពួកគេបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំរួមគ្នាលើកទី២ របស់ពួកគេ ជាមួយសមាជិកនៃ SNC ដែលសម្តេចសីហនុ បានប្រកាសថា SNC បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀង លើសំណួរ អំពីដំណើរការ នៃ ការសំរេចចិត្តក្នុងកំឡុងអន្តរកាល។ នៅថ្ងៃទី ២១ ខែកញ្ញា សហប្រធានសន្និសីទប៉ារីស ស្តីពីកម្ពុជា បានកោះប្រជុំនៅទីក្រុងញូវយ៉ក នូវ កិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការ នៃ គណកម្មាធិការ សម្របសម្រួលសន្និសីទ។ បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនេះ លោកអាម៉េដ Ahmed បានជួយតំណាងសហប្រធាន ក្នុងការពិនិត្យ និង កែសម្រួលអត្ថបទសេចក្តីព្រាងថ្ងៃទី ២៦ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ១៩៩០ ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីកិច្ចព្រមព្រៀង ដែលសម្រេចបានក្នុងរយពេល ១០ខែមុន។ អត្ថបទដែលបានកែប្រែ ត្រូវបានបង្ហាញដល់ SNC នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែកញ្ញា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការមួយផ្សេងទៀត ដែលបានធ្វើឡើង ជាមួយតំណាងសហប្រធានាធិបតី និង លោក Ahmed ។ បនា្ទប់មកសហប្រធាន បានផ្ញើអត្ថបទដែលបានកែសំរួលហើយ ជូនដល់រដ្ឋផ្សេងទៀត ដែលចូលរួមក្នុងសន្និសីទនេះ។
បន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា តាមសំណើ SNC នៃបេសកកម្មអង្កេតការណ៍យោធា អគ្គលេខាធិការនៅ ថ្ងៃទី ៣០ ខែកញ្ញា បានផ្តល់អនុសាសន៍ នៅក្នុងរបាយការណ៍មួយ ដល់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ស្តីពីការបង្កើតបេសកកម្ម Advance របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅកម្ពុជា (UNAMIC) ដើម្បីជួយដល់ ភាគីកម្ពុជា ក្នុងការរក្សាការឈប់បាញ់គ្នា រវាងគូភាគីនីមួយរបស់កម្ពុជា ដើម្បីប្រើប្រាស់ ផែនការណ៍សន្ដិភាពវិជ្ជមាន (Good Office) និង មុខងារទំនាក់ទំនងក្នុងកំឡុងពេលមុនការបង្កើត អ៊ុនតាក់ UNTAC និង បង្កើតកម្មវិធីយល់ដឹងអំពីមីន។ ក្រុមប្រឹក្សាបានអនុម័តរបាយការណ៍នេះ នៅថ្ងៃទី ១៦ ខែតុលាតាមសេចក្តីសម្រេចលេខ ៧១៧ (១៩៩១) របស់ខ្លួន ហើយបានសំរេចបង្កើតអង្គការ យូណាមិក (UNAMIC) ភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងដំណោះស្រាយរួមទាំងឡាយ។
កិច្ចប្រជុំលើកទី២ នៃសន្និសីទទីក្រុងប៉ារីស ស្តីពីកម្ពុជា ត្រូវបានរៀបចំឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី ២១ ដល់ថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលាឆ្នាំ ១៩៩១ គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀង ស្តីពីដំណោះស្រាយនយោបាយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ នៃ ជម្លោះនៅកម្ពុជា ត្រូវបានចុះហត្ថលេខា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំចុងក្រោយនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែតុលា ទង្វើនេះជាការចាប់ផ្តើមនៃ អន្តរកាលប្រទេសកម្ពុជា កំពុងឈានដល់ការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថ្មីមួយ បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតដោយសេរីត្រឹមត្រូវ និង យុត្តិធម៌។ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអន្ដរជាតិ បានសម្តែងការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹង ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែតុលា ក្នុងសេចក្តីសម្រេចលេខ ៧១៨ (១៩៩១) របស់ខ្លួន និង បានស្នើអោយរៀបចំផែនការលម្អិតនៃការអនុវត្ត។