ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរ
ការផ្សាយរបស់មណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស
© គស ២០១២ ពស ២៥៥៦
****************************************
១៣ - រឿងភ្នំបាណន់(1)
នៅខេត្ដបាត់ដំបង
ថ្ងៃសៅរ៍ ទី20.កុម្ភៈ 2016.ម៉ោង 11:22
នៅខាងសិចស្ទឹងសង្កែ ស្រុកសង្កែ ជ្រុងអគ្នេយ៍ទីក្រុងបាត់ដំបងចំងាយប្រហែលជាង ១០គីឡូម៉ែត្រ មានភ្នំមួយឈ្មោះថា ភ្នំបាណន់ ជារាជបូជនីដ្ឋានសក្ដិសិទ្ធដែលអ្នកស្រុកតែធ្វើពិធីបូជា តាំងពីបុរាណកាលមក។ រឿងព្រេងភ្នំនេះមានដូចតទៅ៖
តាមចាស់ៗតំណាលថា កាលពីព្រេងនាយមានសេដ្ឋីម្នាក់ មានកូនក្រមុំមួយឈ្មោះនាងរំសាយសក់ នាងនោះចេះតែឈឺ ដោយជំងឺរាំងរដូវជាយូរឆ្នាំ។ ក្រោយមកមានតាបសម្នាក់ឈ្មោះតាគ្រាម បានទទួលមើលជំងឺនាងលុះត្រាតែជា កាលជាហើយមហាសេដ្ឋីជាឳពុកនាង បានផ្សំផ្គុំនាងអោយតាបសនោះ។ តាបសបង្ហាត់បង្រៀននាងអោយចេះមន្ដអាគមផ្សេងៗ ជាច្រើន មានមន្ដអាគមហៅខ្យល់ព្យុះជាដើម។ តាបស និង ភរិយានៅក្នុងរូងភ្នំមួយ ហៅព្រះទឹក រឺ រូបទឹកតាមសំដីអ្នកស្រុក រូងភ្នំនោះនៅខាងត្បូងភ្នំបាណន់សព្វថ្ងៃ តែកាលនោះភ្នំបាណន់នេះហៅថាភ្នំប្រាសាទ។
ខាងក្រោយមកមានព្រះរាជបុត្រស្ដេចមួយព្រះអង្គ ព្រះនាមចៅរាជកុល មកសុំរៀនវិជ្ជាផ្សេងៗពីតាគ្រាម។ តាបសសុខចិត្ដបង្រៀន ព្រះរាជបុត្រនោះលុះត្រាតែចេះ ប៉ុន្ដែហាមរាជកុមារមិនអោយមើលប្រពន្ធសោះ ដោយគាត់ខ្លាចចៅរាជកុល ស្រលាញ់ប្រពន្ធគាត់ ព្រោះនាងរំសាយសក់រូបល្អណាស់។
កន្លងជាយូរខែក្រោយមក ពេលមួយជួនជាតាបសមិននៅ ចៅរាជកុលទៅលួចមើលប្រពន្ធគាត់ ឃើញនាងមានរូបល្អឆើត ក៏កើតសេចក្ដីប្រតិព័ទ្ធចូលលួចសាកសួរចិត្ដនាង នាងស្រលាញ់ចៅរាជកុលដែរ ក៏ទទួលព្រម។ ថ្ងៃមួយតាបសចូលទៅក្នុងព្រៃ ដើម្បីរកវត្ថុផ្សេងៗ អ្នកទាំងពីរបានអោកាសល្អ ក៏នាំគ្នាជិះសំពៅរត់ចោលតាបសទៅ។
កាលតាបសត្រលប់មកពីព្រៃវិញ ពុំឃើញអ្នកទាំងពីរនៅក្នុងរូងភ្នំ គាត់ក៏ដឹងថា ចៅរាជកុលនិងភរិយាគាត់លួចពង្រត់គ្នាទៅ។ គាត់តាមទៅដល់មាត់សមុទ្របានឃើញសំពៅឃ្លាតឆ្ងាយ ដល់ទៅពាក់កណ្ដាលសមុទ្រទៅហើយ តាបសខឹងក៏សែកមន្ដវិជ្ជាហៅខ្យល់ព្យុះ ដើម្បីបំផ្លាញសំពៅនៅកណ្ដាលសាគរ។ ប៉ុន្ដែដោយនាងរំសាយសក់ចេះមន្ដវិជ្ជដែរ ក៏ធ្វើអោយខ្យល់បក់ផាត់ខ្យល់កំណាចផុតអស់ តាបសឈឺចិត្ដខ្លាំងពេកក៏ដួលស្លាប់នៅឆ្នេរសមុទ្រនោះទៅ។
អ្នកទាំងពីរដឹងហេតុដូច្នោះ ក៏នាំគ្នាត្រលប់សំពៅមកកាន់រូងភ្នំរូបទឹកវិញ នៅរួមសុខទុក្ខជាមួយគ្នា។ ខាងក្រោយមក ចៅរាជកុល នឹកចង់ត្រលប់ទៅស្រុកវិញ ក៏លាប្រពន្ធសន្យាថា នឹងត្រលប់មកវិញពុំខាន។ ប៉ុន្ដែដល់ពេលដែលចៅរាជកុលត្រលប់មករកនាងរំសាយសក់វិញ នាងប្រពន្ធដើមខឹងណាស់ ក៏ប្រើក្រពើនាងឈ្មោះអាធន អោយទៅឃាំងផ្លូវ កុំអោយចៅរាជកុលទៅវិញបាន។ អែនាងរំសាយសក់លុះក្រលេកឃើញសំពៅប្ដីទៀបលិច ក៏បន់ទៅទេវតាដែលនៅរក្សាភ្នំប្រាសាទថា «សូមអោយតែជួយប្ដីខ្ញុំអោយរួចពីគ្រោះថ្នាក់ចុះខ្ញុំនឹងថ្វាយភ្នំនេះ» ដោយអំណាចបំណន់នេះ នាង និង ប្ដីក៏បានសុខសប្បាយហើយថ្វាយភ្នំនោះលាបំណន់។ តាំងពីនាងបន់នោះមក គេហៅភ្នំប្រាសាទនោះថា ភ្នំបំណន់ តែសព្វថ្ងៃគេហៅក្លាយមកថា ភ្នំបាណន់វិញ។
នៅជើងភ្នំនោះមានរូងជ្រៅធំទូលាយ អាចអោយមនុស្សចូលទៅយ៉ាងស្រួល ដំបូលរូងកោងដូចដំបូលទូក មានកន្លែងទឹកស្រក់ មានតំរងទឹកថ្មរាងដូចត្បាល់បុកអង្ករ ទំហំប៉ុនល្អី រូងនោះមានទំហ៊ំប្រហែល ១២ម៉ែត្របួនជ្រុង ជញ្ជាំងថ្មពុំមានចំលាក់អ្វីទេ ប៉ុន្ដែខាងត្បូងតំរងទឹកក្បែរជញ្ជាំង មានព្រះពុទ្ធរូបបាក់បែកជាច្រើន។ ពន្លឺព្រះអាទិត្យចូលទៅបំភ្លឺពេញ រូងនោះ តាមប្រហោងមួយនៅលើដំបូល។ ផ្លូវដែលចូលទៅក្នុងរូងភ្នំនោះ តាមប្រហោងមួយនៅលើដំបូល។ ផ្លូវដែលចូលទៅក្នុងរូងភ្នំនោះ តូចចុះតែមនុស្សម្នាក់ងងឹតសូន្យ បើចូលទៅតាមផ្លូវនោះ លុះត្រាតែអុជចន្លុះបំភ្លឺហើយដើរជាជួរបន្ដគ្នា ទើបអាចចូលទៅដល់កន្លែងទឹកស្រក់នោះបាន។
តាមអ្នកស្រុកភ្នំបាណន់និយាយថា ជួនកាលតំរងថ្មនោះមានទឹកពេញ ជួនកាលមានទឹកត្រឹមតែពាក់កណ្ដាល គេថាបើតំរងថ្មមានទឹកពេញជាប្រថ្នូលថា អ្នកស្រុកបានស្រូវបរិបូណ៍ បើទឹកកន្លះគេថាអ្នកស្រុកធ្វើស្រែពុំសូវបានទេ។ ទឹកដែលគេឃើញនៅក្នុងតំរងនោះ ថ្លាឆ្វង់ហើយជនទាំងឡាយ ដែលទៅដល់ទីនោះមិនដែលខានក្បង់យកទឹកនោះមកលុបលាងក្បាល សុំសេចក្ដីសុខសប្បាយទេ។
រាល់ៗឆ្នាំអ្នកស្រុកតែងធ្វើពិធីបូជានៅភ្នំបាណន់នេះ នាចូលឆ្មាំថ្មី គេធ្វើខាងលើភ្នំនូវពិធីទាំងឡាយ មានពីធីពូនភ្នំខ្សាច់ និង និមន្ដលោកឆាន់ជាដើម ហើយមានរបាំ មានប្រដាល់ និង មានចែកទានជាប្រាក់ រឺ សំលៀកបំពាក់ដល់អ្នកក្រផង។ នៅថ្ងៃទី១ ជាថ្ងៃចូលបុណ្យ គេតែងធ្វើពិធីបួងសួងសុំអោយទេវតាថ្មី ជួយអោយអ្នកស្រុកបានសេចក្ដីសុខសប្បាយ។ ពិធីបូងសួងនោះជួនកាលអ្នករាជការធ្វើ ជួនកាលអ្នកស្រុកធ្វើ។ បើកាលណាគេភ្លេចធ្វើពិធីបួងសួង មុខជាមានភ្លៀងធ្លាក់នៅពេលចូលឆ្នាំ ៣ថ្ងៃ ហើយអ្នកស្រុកនឹងកើតជំងឺពេញទាំងភូមិមិនខាន។
ពីធីបួងសួងមានស្លាធម៌បាយសី និង ភ្លេងលេងបទបួងសួង។ អ្នកស្រុកបានអោយការណ៍ថា កាលពីដើមតែកាលណា ភ្លេងលេងបទបួងសួង គេមើលទៅក្នុងស្រះតាសែនដែលនៅជិតជើងភ្នំនោះ គេឃើញក្រពើងើបជាច្រើន ស្រះនោះពីដើមជ្រៅ តែអីលូវរាក់ទេ ហើយនៅពេលបួងសួងមិនឃើញក្រពើងើបឡើងទេ។
(១)ស្រង់ពីអែកសាររបស់ក្រុមជំនុំទំនៀមទំលាប់លេខ ២៥-៤១ រៀបរៀងដោយអ្នកស្រី អ៊ុច សុខ កាលនៅជាលេខាធិការនី នៃពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត។