រងចុកចាប់រហូតដល់អវសាន
ជំពូក១០
ដោយនរោត្ដម សីហនុ
ប្រែសំរួលក្រៅផ្លូវការដោយ សុទ្ធ ប៉ូលីន
និច-សុនជួយសង្គ្រោះលន់-នល់, ការបោកបញ្ឆោតនៃ
កម្មវិធីរបស់ពួកខ្មែរក្រហម, ម៉ៅគាំទ្រពួកហ៊្វុង
ថ្ងៃសុក្រ ទី31.តុលា 2014.ម៉ោង 22:57
សុភាសិតបារាំងមួយបានបញ្ជាក់ថា “អ្វីៗដែលថ្មីសុទ្ធសឹងតែល្អទាំងអស់” វាមិនសូវខុសពីសុភាសិតខ្មែរដែលនិយាយថា “បានថ្មី ចោលចាស់” នោះប៉ុន្មានឡើយទាក់ទងនឹងអន្តរាគមន៍យោធាចូលក្នុងប្រទេសយើង ពីសំណាក់កងទ័ពនៃរដ្ឋការព្រៃនគរ, នៅទីបំផុតពួកលន់-នល់ក៏បានថ្លែងសារភាពថា គឺខ្លួនគេតែម្តង ដែលបានអញ្ជើញពួកនេះអោយមកធ្វើដូច្នេះ។ ក្នុងអត្ថបទខ្សែកាបមួយនៃទី ភ្នាក់ងាររ៉ឺទែរ ចុះថ្ងៃ ២១ ឧសភា១៩៧០ នៅព្រៃនគរដោយ Christopher Pritchett មានសរសេរថា លោកយ៉ែម-សំបូរ ពោលថា ទ័ពវៀតណាមខាងត្បូងបានចូលមកច្បាំងនៅប្រទេសកម្ពុជា តាមសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ហើយប្រទេសកម្ពុជា មានសេចក្តីកត្តញ្ញូតាធម៌ចំពោះជំនួយដ៏រហ័សបែបនេះ ពីសំណាក់សាធារណរដ្ឋវៀតណាម។
ការចុះចូលក្នុងបក្សសំព័ន្ធអាមេរិកាំងពីសំណាក់ប្រទេសកម្ពុជារបស់លន់ នល់, សិរិមតៈ គឺជាទង្វើមួយដែលគេជំរុញលឿនស្លេវទៅមុខដោយចេតនា ហើយដែលពុំបាន បកត្រលប់ថយក្រោយវិញឡើយ។ ក្រុមបក្សអាស៊ាន (សមាគមប្រជាជាតិនៃអាស៊ីភាគអាគ្នេយ៍) ដោយមានគោលបំណងជួយសង្គ្រោះរបបថ្មីនៃទីក្រុងភ្នំពេញ កុំអោយលិចលង់ស្លាប់ដោយចៀសមិនរួចនោះ ក៏បានធ្វើសំណើសំរាប់ថ្ងៃទី១៦ និងទី១៧ ឧសភា១៩៧០ អោយមានធ្វើសន្និសិទក្នុងចំណោមប្រជាជាតិនៅអាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិកនៅទីក្រុងហ្សាកាតា។ គួរកត់សំគាល់ថា ពីឆ្នាំ១៩៧៩ ទៅ ១៩៨១ សមាគមអាស៊ាន ដដែលនេះអែងនឹងបានក្លាយទៅជាមូលដ្ឋាន ចោលម្សៀត នៃសន្និសិទអន្តរជាតិស្តីពីកម្ពុជា ក្នុងប្រការជួយស្រោចស្រង់របបពួកខ្មែរក្រហម កុំអោយលិចលង់វិនាសជាស្ថាពរផងដែរ។ គិតសព្វៗទៅ ពួកគេខំប្រឹងប្រែងជួយស្រោចស្រង់នៅប្រទេសកម្ពុជា កុំអោយលិចលង់ស្លាប់អន្តរធាន នូវក្រុមណាដែលជារបបរាជឃាត ដែលប្រឆាំងសីហនុតែប៉ុណ្ណឹងឯង។
សន្និសិទនៃប្រជាជាតិនៅអាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិកនេះ ក៏មិនបានផ្តល់អ្វីដ៏គាប់ប្រសើរ ទៅដល់ពួកលន់-នល់និងពួកខ្មែរសាធារណរដ្ឋនោះដែរ។ ពួករបបថ្មីនៅភ្នំពេញ មានសេចក្តីបារម្ភខ្លាចក្រែងតែសន្និសិទដដែលខាងលើនេះ នឹងធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហានយោបាយនៅទីបញ្ចប់ទៅ ដោយដឹកនាំនរោត្តម-សីហនុ អោយវិលត្រលប់មកកម្ពុជាវិញ តែដដែលដូចលើកមុនៗ។ បងជីដូនមួយរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំម្នាក់ ស៊ីសុវត្ថិ-សិរិមតៈ ហើយនិងរដ្ឋាភិបាលរបស់គាត់ បានបន្ទុកបន្តាក់អោយបងជីដូនមួយម្នាក់ទៀត, ដែលពីដើមធ្លាប់តែប្រូសីហនុណាស់ ប៉ុន្តែដែលក្លាយទៅជាអ្នកប្រឆាំងនឹងសីហនុយ៉ាងសំបើម បន្ទាប់ពីថ្ងៃ១៨មិនា១៩៧០, គឺនរោត្តម-ម៉ូនិស្យារ៉ា សូមកុំច្រលំជាមួយនឹងព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម-ភូរិស្សារ៉ា ដែលតាមដង្ហែរខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ យ៉ាងស្មោះត្រង់ រហូតដល់ស្លាប់ខ្លួនឯងនៅក្នុងកន្តាប់ដៃរបស់ពួកខ្មែរក្រហម, ម៉ូនិស្សារ៉ា, ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ អគ្គលេខាធិការនៃក្រសួងការបរទេសនៃរដ្ឋាភិបាលលន់-នល់, បានត្រូវស៊ីសុវត្ថិ-សិរិមតៈ ប្រើអោយធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្តុងក្តាំងរហែកមេឃរហែកដីទៅកាន់ក្រុមសារពត៌មានអន្តរជាតិ នៅថ្ងៃទី១០ ឧសភា១៩៧០ នៅភ្នំពេញ ដោយបញ្ជាក់ថា យ៉ាងដាច់ខាតប្រទេសកម្ពុជាមិនត្រូវអនុញ្ញាតអោយនរោត្តម-សីហនុ ចូលមករួបរួមស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយក្នុងផ្នែកបញ្ហានយោបាយនោះឡើយ។
ក្នុងប្រការនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សូមអនុញ្ញាតដកស្រង់សេចក្តីក្នុងអត្ថបទមួយនៃទីភ្នាក់ងារពត៌មាន យូភីអាយ ដោលមានឈ្មោះអ្នកនិពន្ធ Roxanna Brownហើយដែលមានសំនេរដូច្នេះថា “យើងច្បាស់ជាមិនអង្គុយនៅតុចរចាជាមួយគ្នា និងសំដេចសីហនុនោះទេ”។ មូនិស្យារ៉ាបានពោលបន្ថែមថា ទ្រង់នឹងរង់ចាំថា សន្និសិទអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលរៀបចំឡើងនៅហ្សាកាតា នឹងច្បាស់ជាផ្តល់ការគាំទ្ររឹងប៉ឹង ចំពោះជំហររបស់ខ្មែរ។ សន្និសិទនៅហ្សាកាតានឹងច្បាស់ជាគ្មានលទ្ធភាពអ្វីឡើយ ដើម្បីកែប្រែនយោបាយនៃសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងប្រការផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា, ទ្រង់ពោល ពីព្រោះយើងកំពុងតែធ្វើការ ដោយមានទំនាក់ទំនងដោយផ្ទាល់ជាមួយនិងអាមេរិកាំង។ មូនិស្យារ៉ាបានថ្លែងថា កម្ពុជានឹងស្នើសុំជំនួយពីប្រទេសថៃ នៅពេលដែលរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសយ៉ែម សំបូរ ធ្វើដំណើរទៅទីនោះក្នុងសប្តាហ៍នេះ ដើម្បីរៀបចំអោយមានទំនាក់ទំនងតាមផ្លូវទូតសាឡើងវិញ។ ម៉ូនិស្យារ៉ាបានពោលថា ទ្រង់មិនមានជំនឿទេ មកដល់ថ្នាក់នេះទៅហើយ ថាសហភាពសូវៀតនឹងធ្វើដំណើរទៅតាមប្រទេសកុម្មុយនិស្តខ្លះៗ ដោយធ្វើការផ្តាច់ចំណងទូតជាមួយនឹងទីក្រុងភ្នំពេញ។ ទ្រង់យល់ថា ពួករុស្ស៊ីមិនចង់លេងល្បែងចូលស៊ងរបស់ពួកកុម្មុយនិស្តចិននោះឡើយ។
ទាក់ទងនឹងអាកប្បកិរិយាប្រឆាំងនឹងហ៊្វុងនិងគ្រុង រណសិរ្សនិងរាជរដ្ឋាភិបាលក្រហមរបស់ស្តេចសីហនុនៅប៉េកាំង ពីសំណាក់សហភាពសូវៀត, ម៉ូនិស្យារ៉ាគាត់មិនបានធ្វើការភ័ន្តច្រលំនោះទេ។ ពួករុស្ស៊ីហើយនិងក្រុមរណបរបស់ខ្លួនទាំងអស់ លើកលែងតែប្រទេសគុយបាមួយចេញ, នឹងស្ថិតនៅខាងពួក “សាធារណរដ្ឋខ្មែរ” រហូតដល់ចុងចប់។
ក៏ប៉ុន្តែ ភ្លាមបន្ទាប់ពីការប្រកាសនៅថ្ងៃ ៥ឧសភា ឆ្នាំ១៩៧០ នូវការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ (គ្រុង) ដែលមានសំដេចប៉ែន-នុតជាប្រធាន, ប្រទេសទាំងឡាយដូចតទៅនេះ ដែលធ្លាប់មានស្ថានទូតនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ក៏បានកាត់ផ្តាច់ចំណងពីរបបលន់ នល់-សិរិមតៈ គឺមាន ប្រទេសចិន, សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េ, គុយបា, សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតុវៀតណាមខាងត្បូង (យៀកកុង), សាធារណរដ្ឋអារ៉ាប់រួម (អេយីព្ទ), សាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យវៀតណាមខាងជើង យូគ្ហោស្លាវី។ ពួកភ្នាក់ងារទូតតំណាងប្រទេសទាំងអស់នេះ ពោលគឺពួកដែលមិនទាន់បានចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា បន្ទាប់ពីរដ្ឋប្រហារថ្ងៃទី ១៨មិនានោះនៅឡើយទេ, ក៏ចាប់ផ្តើមចាកចេញដោយគ្មានបង្អង់ពីប្រទេសកម្ពុជានៃពួកជនក្បត់។ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតុចិនក៏បាន បញ្ជូនពួកក្រុមទូតមួយក្តាប់តូច អោយវិលត្រលប់ទៅភ្នំពេញវិញ ដែលកាលពីដើមធ្លាប់តែបំរើសីហនុ ហើយដែលឥលូវក្លាយទៅជាពួកប្រូលន់ នល់ បន្ទាប់ពីថ្ងៃទី១៨មិនា ហើយចិនក៏ទទួលយកភ្នាក់ងារទូតរបស់គេ ដែលនៅភ្នំពេញនោះ អោយត្រលប់មកវិញ។ មកដល់ទីក្រុងប៉េកាំង, ពួកភ្នាក់ងារទូតចិនទាំងនេះក៏បានថ្លាថ្លែងប្រាប់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ អំពីបណ្ដាំនៃពួកបណ្ដាជននិងពួកយោធាជាច្រើនថា ពួកគេនៅតែស្មោះស្ម័គ្រជានិច្ចជាមួយនឹងសំដេចសីហនុ រហូតដល់ក្រអៅនៃបេះដូង បើទោះជាពួកគេត្រូវរស់បណ្ដោះអាសន្នសិន នៅពេលអវត្តមាននៃសំដេចនៅក្នុងមាតុប្រទេស ហើយបើទោះពួកគេត្រូវមានការតព្វកិច្ចស្រែកលូម្តងម្កាល ជាមួយនឹងពួកក្រុមឆ្កែចចកក៏ដោយ។
អំពីរដ្ឋដទៃទៀត ដែលមានឋានៈជាក្រុមមិត្តភក្តិតាំងពីដំបូងទី របស់គ្រុង, ដែលបានទទួលស្គាល់រដ្ឋាភិបាលនេះនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ ហើយដែលបដិសេធមិនអោយមានការទាក់ទងទាល់តែសោះជាមួយនឹង សាធារណរដ្ឋខ្មែរ មានប្រទេសអាលបានី, អាល់ហ្ស៊េរី, អាហ្វ្រីកកណ្ដាល, កុងហ្គោ (ប្រាស្សាវីល) , គ្ហីណេ, អៀរ៉ាក់, លីប៊ី, ម៉ូរីតានី, ប៉ាលេសទីន, រូម៉ានី, សូម៉ាលី, យេមែនខាងជើង, យេមែនខាងត្បូង, ស៊ូដង់, សៀរី, តង់ហ្សានី។ តទៅនេះជាសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយរៀបរាប់អំពីគ្រុង ដោយអ្នកនិពន្ធ Jean Lacouture (នៅក្នុងទស្សនាវដ្តី ឡឺនូវែលអុបស៊ែវ៉ាទ័រ ចុះផ្សាយពីថ្ងៃ៤ទៅ ថ្ងៃ១០ ឧសភា១៩៧០)។
នៅពេលដែលព្រះអង្គយាងត្រលប់ពីខេត្តកន្តាំងវិញ, ហើយបន្ទាប់ពីមេដឹកនាំខ្មែរកុម្មុយនិស្តដ៏ឆ្នើមម្នាក់, លោកជួន-មុម, បានធ្វើដំណើរពីក្រុងប៉ារីសមកដល់ប៉េកាំង ទើបសម្ដេចសីហនុមានលទ្ធភាពចំណាយកំលាំងព្រះអង្គ ក្នុងការបង្កើតរដ្ឋាភិបាលមួយ និងគណបក្សមួយ ដែលចាប់ផ្តើមធ្វើការតស៊ូតទល់ នឹងការរាតត្បាតរបស់អាមេរិកាំងនិងបរិវារនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ គណបក្សនោះមានឈ្មោះថា ហ៊្វុង (រណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា)។ វាមានភិនភាគបីយ៉ាងដែលយើងគួរកត់សំគាល់។ ភិនភាគម៉្យាង គឺគណបក្សនេះមានមូលដ្ឋានចំបងរបស់ខ្លួនឯងរួចទៅហើយ នៅក្នុងព្រៃម៉ាគី ផ្នែកខាងត្បូង និងខាងលិចនៃភ្នំក្រវ៉ាញនិងបាត់ដំបង។ នៅក្នុងភិនភាគម៉្យាងទៀត គឺគណបក្សនេះបានផ្តាច់ខ្លួនពីសាមគ្គីភាពជាតិទូលំទូលាយជាទូទៅ បែបយល់សប្តិយល់សូងរបស់សង្គមរាស្ត្រនិយម នៃសម្ដេចសីហនុ, ក៏ប៉ុន្តែគណបក្សនេះផ្តោតគំនិតទៅលើការរួបរួម ដោយធ្វើការអំពាវនាវស្រែកហៅរកកំលាំងផ្សេងៗ ពីគ្រប់ទិសទីនៃសង្គម, យោងតាមឧទាហរណ៍នៃពួករណសិរ្សរំដោះ (យៀកកុង) នៃវៀតណាមខាងត្បូង។
នៅទីបំផុត គណបក្សនេះបានបង្ហាញនូវកម្មវិធីនយោបាយមួយប្រកបដោយសេចក្តីសុភាពរាបសារដ៏ច្រើន ដែលកម្មសិទ្ធិទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួន និងលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនា ត្រូវមានការធានារ៉ាប់រង ដែលជាកត្តានៃការរីកចំរើនដ៏ឆាប់រហ័សនៃជីវិតនយោបាយ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី សមាសភាពនៃរដ្ឋាភិបាលដែលចេញមកពីហ៊្វុង (គ្រុង រាជរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិកម្ពុជា..ន.ស.) គឺបានបង្ហាញនូវអត្ថន័យដ៏បរិបូណ៌។ សមាជិកទាំងអស់នៃរដ្ឋាភិបាលនេះ ដែលវាខុសពីជំហានដំបូងនៃក្រុមប្រឹក្សាដឹកនាំនយោបាយរបស់ពួក F.N.L (យៀកកុង) គឺសុទ្ធសឹងតែជាមនុស្សដែលគេធ្លាប់ស្គាល់ពេកណាស់ទៅហើយ។ ទោះជាអ្នកនយោបាយមាននិន្នាការ ម៉ារគស៊ីស្ត (កុម្មុយនិស្ត) ឬមិនមែនក៏ដោយ ពួកគេសុទ្ធសឹងតែធ្លាប់បានដើរតួសំខាន់ៗ ក្នុងជីវិតនយោបាយនៃប្រទេសជាតិ ចំនួនជាង១០ ឆ្នាំមកហើយ។ ជាដំបូង គឺលោកនាយករដ្ឋាភិបាល លោកប៉ែន-នុត ដែលមានលក្ខណៈចំពោះរាជានិយមខ្មែរ ដូចជាលោក Ari- stide Briand ចំពោះសាធារណរដ្ឋទី៣ នៃប្រទេសបារាំង, គឺមានលក្ខណៈជានិរន្តរភាពនិងជានិមិត្តរូប ប្រកបដោយបញ្ញា និងការស្វិតស្វាញ ប្រហែលគ្នានឹងលក្ខណៈរុក្ខជាតិអញ្ចឹងខ្លះដែរ។ នៅក្បែររូបលោកមានមនុស្សបីក្រុម។ ទី១ គឺពួកអ្នករាជការ សីហនុនិយមជាន់ខ្ពស់ ដែលគ្មាននិន្នាការនយោបាយច្បាស់លាស់ ដូចជាអតីតរាជទូតនៅទីក្រុងមូស្គូ, គែរ និង ដាការ...ដូចជាលោកចៅ-សេង ដែលធ្លាប់ធ្វើជារដ្ឋមន្ត្រីនៅភ្នំពេញ ហើយសព្វថ្ងៃនេះនៅប៉េកាំង នៅពេលណាដែលគាត់នឹងបង្ហាត់បង្រៀនអំពីសង្គមនិយមនយោបាយទៅ Perpignan, ដូចជាលោកជួន-មុម វិស្វករខ្មែរផ្នែកខាងពហុបច្ចេកទេសតែម្នាក់គត់ ដែលបានចាកចោល C.N.R.S. (មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវនៃប្រទេសបារាំង) ដើម្បីបំពេញមុខងារជារដ្ឋមន្ត្រីផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលនេះ។ នៅទីបំផុត គឺមានពួកព្រៃម៉ាគី ដែលមានមេដឹកនាំធំៗ ៣នាក់, លោកហ៊ូ-យន់,ហ៊ូ-នឹម និងខៀវ សំផន ដែលបានទទួលបន្ទុករៀងៗខ្លួន នូវទីស្តីការផ្នែកខាងមហាផ្ទៃ, ឃោសនាការ និងការពារប្រទេស គឺវរជនខាងលើទាំងនេះ ដែលត្រូវប្រឈមមុខតតាំងជាមួយនឹងលន់-នល់។
មុននឹងរៀបចំមាន រដ្ឋាភិបាលគ្រុង, រណសិរ្សហ៊្វុង បានតាក់តែងចេញរូបរាងក្នុងកម្មវិធីនយោបាយមួយយ៉ាងប្រនិត ដ៏គួរអោយរំភើប ប្រកបដោយលក្ខណៈត្រឹមត្រូវ,ប្រាកដនិយម និងស្របតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ពួកបញ្ញាជនបារាំង ផ្នែកខាងឆ្វេងបានធ្វើសេចក្តីសរសើរ កម្មវិធីនយោបាយនេះដោយស្មោះអស់ពីដួងចិត្ត ដោយហេតុថា ជាទង្វើរបស់បញ្ញាជនខ្មែរក្រហមដោយមានជួន-មុមជាមេខ្លោង ហើយដែលមិត្តភក្តិបារាំងខាងឆ្វេងរបស់ពួកគេចាត់ទុកថា ជាក្រុមបក្សជនប្រជាធិបតេយ្យដ៏ពិតប្រាកដ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ បានធ្លាប់ជួយគាំទ្រពួកអ្នកទាំងនេះ ក្នុងការតស៊ូប្រយុទ្ធផ្នែកនយោបាយ ប្រឆាំងនឹងរបបសក្តិភូមិ, លទ្ធិជិះជាន់ផ្តាច់ការ, អំពើពុករលួយ របស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ។
កម្មវិធីនយោបាយរបស់ហ៊្វុង បានត្រូវរៀបចំតាក់តែងឡើង តាំងពីអក្សរ “ក” រហូតដល់ “អ” ដោយលោកវិស្វករពហុបច្ចេកទេស (Polytechnicien) ខ្មែរតែម្នាក់គត់, គឺលោកជួន-មុមដ៏ឆ្នើម ដែលធ្លាប់មានពូជអំបូរជាក្រុមវាំង ក្លាយខ្លួនមកជា “វណ្ណៈអធន” ដើម្បីបំរើក្រុមបក្សអោយសមស្របតាមកាលៈទេសៈនៃសេចក្តីត្រូវការរបស់ពួកខ្មែរក្រហម។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសូមបើករង្វង់ក្រចកទៅចុះ រឿងទាំងអស់នេះមិនបានហាមឃាត់លោកជួន-មុម អោយយកប្រពន្ធបារាំងម្នាក់យ៉ាងស្អាតប្រិមប្រិយ ដែលមានលក្ខណៈអភិជនតាំងពីក្បាលដល់ចុងជើង។
លោកជួន-មុមបានរៀបរៀងកម្មវិធីនេះឡើង យោងតាមសំនូមពររបស់ពួកក្រុមសមមិត្តរបស់គាត់ ដែលបំរើការតស៊ូផ្ទៃ ក្នុង មានខៀវ-សំផន និងអៀងសារី៘ និង៘ ដែលចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ១៩៧៥ឡើងទៅ បានលេចឡើងជាមេព្រាយបិសាច ដែលមិនត្រឹមតែស្រេកឃ្លានអំណាចអធម៌ ដែលប្រឆាំង នឹងប្រជាជនខ្លួនអែងនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងស្រេកឃ្លានលោហិតនៃប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្លូតត្រង់ថែមទៀត។
គឺជាការពិតណាស់ កាលក្នុងឆ្នាំ១៩៧០ ទាំងពួកបញ្ញាជនបារាំងខាងឆ្វេង និងខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ពុំបាននឹកស្មានសោះតែម្តង, សូម្បីតែមួយនាទីក៏គ្មានដែរ, ថាពួកខ្មែរក្រហមទាំងនេះ បានក្លាយទៅជាព្រាយបិសាចអាក្រក់អាក្រីជាងអារក្សសាតាំងទៅទៀត (Sa- tan)។ មេអារក្សសាតាំងក្រោយនេះ មានកំពស់មិនបានបាតជើងរបស់ពួកខ្មែរក្រហមផងឡើយ ក្នុងប្រការនៃលក្ខណៈឃោរឃៅ, អំពើក្រលិចក្រលុច និងនយោបាយបោកប្រាស់។
កម្មវិធីនយោបាយរបស់ពួកហ៊្វុង ដែលពួកអ្នកគាំទ្រទាំងឡាយ, ដោយមានរាប់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ និងសំដេចប៉ែន-នុតផងដែរ, បានថ្លែងសរសើរដល់កំពូល, បានក្លាយទៅជាមិនដឹង តាំងពីមុនពេលជោគជ័យទាំងស្រុងនៃពួកខ្មែរក្រហមក្នុងឆ្នាំ១៩៧៥ ទៅទៀត, កម្មវិធីបោកបញ្ឆោតមួយដ៏ធំសំបើម, ទាក់ទងនឹងប្រជារាស្ត្ររបស់យើងផង និងទាក់ទងនឹងពិភពខាងក្រៅនោះផង ជាពិសេស ចំពោះពួកមិត្តភក្តិបារាំង ហើយនិងពួកអ្នកដទៃទៀត ដែលធ្លាប់ពឹងផ្អែកសេចក្តីសង្ឃឹមដ៏ធំធេងទៅលើតស៊ូរំដោះរបស់ពួកយើង ដើម្បីស្ថាបនាកិច្ចការកសាងជាតិ, បន្ទាប់ពីមានជោគជ័យទៅដើម្បីសាងសង់ប្រទេសកម្ពុជាមួយអោយបានសំបូរសប្បាយរុងរឿង ប្រកបដោយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងពោរពេញដោយយុត្តិធម៌នៃសង្គម។
ក៏ប៉ុន្តែដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចសំលឹងមើលឃើញ រឺទស្សន៍ទាយអំពីអនាគតបាន កាលក្នុងខែឧសភា-មិថុនា១៩៧០ យើងក៏នាំគ្នារស់នៅក្នុងការសប្បាយយល់សប្តិយល់សូងដូច្នេះសិនទៅ។ ក្នុងប្រការនេះ, លោក Jacques Decornoy បានសរសេរអត្ថបទដ៏ប្រណិត ដ៏គួរអោយកត់សំគាល់ ចុះផ្សាយនៅក្នុង Le Monde Diplomatique ខែឧសភាឆ្នាំ១៩៧០
ដើម្បីទប់ទល់នយោបាយបរបក្ស ពួកអ្នកជាតិនិយមខ្មែរនៅជុំវិញសម្ដេចសីហនុ ព្រមទាំងពួកកុម្មុយនិស្ត បានសំដែងបង្ហាញអំពីកម្មវិធីនយោបាយមួយ ដែលមានដាក់លាយឡំគ្នា នូវឧត្តមគតិជាតំលៃពីបុរាណកាលមករបស់ព្រះប្រមុខរដ្ឋទាក់ទង នឹងធាតុពិតនៃរបប ហើយនិងក្រាំងបញ្ជីនៃវិធានការណ៍មួយចំនួនសំរាប់ចាត់ចែង ដែលទៅមិនហួសឆ្ងាយប៉ុន្មានពីការកែទំរង់មួយដ៏ប្រយ័ត្នប្រយែងតែប៉ុណ្ណោះ។ យើងឋិតនៅសែនឆ្ងាយពីផែនការដែលសំដែងបង្ហាញដោយរដ្ឋាភិបាល បដិវត្តន៍បន្តោះអាសន្ន នៃវៀតណាមខាងត្បូង (វៀតកុង) ដែលទាមទារអោយដោះដូររដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងស្ថាប័នជាតិទាំងអស់នៃរដ្ឋាភិបាលព្រៃនគរ។ នៅក្នុងប្រការនេះ ប្រទេសកម្ពុជានៅតែមានលក្ខណៈ ជាព្រះរាជាណាចក្រ?? តែពុំមានព្រះរាជាតែប៉ុណ្ណោះឯង ហើយដែលមានព្រះពុទ្ធសាសនា ជាលទ្ធិសាសនារបស់រដ្ឋ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី គេត្រូវសន្មត់ថា ប្រទេសជាតិត្រូវធ្វើដំណើរវិវឌ្ឍន៍ឆ្ពោះទៅរកសេរីភាពពិតប្រាកដ មិនមែនតែយ៉ៗផ្នែកសំបកក្រៅតែប៉ុណ្ណោះទេ គឺដោយហេតុថាកម្មវិធីនោះ បាននិយាយពីប្រជាធិបតេយ្យនិយម ដែលកំពុងតែផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងតំបន់រំដោះ។
មិត្តរបស់យើង ដែលនៅក្នុងចំនោមបញ្ញាជនបារាំងខាងឆ្វេង មានជំនឿទាំងស្រុង ដោយគ្មានសេចក្តីសង្ស័យ សូម្បីតែបន្តិចបន្តួច ថាពួកខ្មែរក្រហមស្រលាញ់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យជាងស្តេចសីហនុ។ ម៉្លោះហើយ សិទ្ធិនិងសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋយើង នឹងច្បាស់ជាមានសភាពពិតប្រាកដ ពុំមែនមានទ្រង់ទ្រាយបោកបញ្ឆោត ដូចកាលសម័យសីហនុនោះឡើយ។ ម៉្លោះហើយជំនឿនេះ វានឹងក្លាយទៅជាការយល់ខុសតាំងស្រុង បើគេសំលឹងមើលទៅអ្វីៗ ដែលកើតឡើងនៅក្រោមអង្គការដ៏មហាភ្លឺស្វាង, មហាត្រឹមត្រូវ, មហាលោតផ្លោះ, មហាអស្ចារ្យ នៃក្រុមបក្សប៉ុល-ពត, អៀង សារី, ខៀវ សំផន, សុន សេន, នួន-ជា... ន.ស។ ចំណែកអែគំរោងវិធានការណ៍ទាក់ទងនឹងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ដែលមានសរសេរនៅក្នុងកម្មវិធីនៃរណសិរ្សរួបរួមជាតិកម្ពុជា បានលេចឡើងជាសំណើរមានប្រយោជន៍ ដោយហេតុថាពួកគេ បានធ្វើសំនូមពរអោយមានការកែទំរង់ក្នុងការជួយស្ទួយពួកប្រជាកសិករ កម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួនត្រូវបានទទួលការធានា តាមការពិតការធានានេះ នឹងលេចឡើងជាការលួចប្លន់ទាំងស្រុង គឺជាការដកហូត រឹបអូសដល់រិសគល់តែម្តង ន.ស.), ការស្វែងរកដំណោះស្រាយមួយដ៏សមរម្យ ទាក់ទងនឹងបំណុលប្រាក់ប្រកបដោយអយុត្តិធម៌៘
តាំងពីបុរាណកាលមក ពួកប្រជាកសិករនៅអាស៊ី តែងតែទទួលរងគ្រោះដោយពួកអោយខ្ចីបុល, ពួកអ្នកអោយខ្ចីប្រាក់តែយកសំណងជាផលិតផល, ម៉្លោះហើយគំរោងការណ៍បែបនេះ អាចជួយស្ទួយសកម្មភាពនៃរណសិរ្សរំដោះ ហើយធ្វើអោយមនុស្សចូលចិត្តច្រើនជាងគំរោងការណ៍របស់ឧត្តមសេនីយ៍លន់-នល់ ដែលចាំតែស្រែកប្រកាសតែអំពីសាធារណរដ្ឋ។ តាមពិតការតាំងអោយមានរបបសាធារណរដ្ឋ របស់ពួកលន់-នល់, និងការតាំងអោយមានរបបប្រជាធិបតេយ្យ និងការរំដោះពួកប្រជាពលកររបស់យើងអោយរួចខ្លួនពីអ្នកអោយខ្ចីប្រាក់ (ចិនព្រិន) ដោយពួកខ្មែរក្រហម, គឺមានលំនាំស្រដៀងគ្នា ដូចទឹកពីរដំនក់ក្នុងប្រការដែលថា ពួកឆ្វេងនិយមបំផុតនិងពួកស្តាំនិយមបំផុតរបស់យើង តែងមើលងាយមើលស្រាលប្រជាពលរដ្ឋតូចតាចរបស់យើងយ៉ាងខ្លាំង ហើយមិនញញើតញញើមក្នុងការបោកប្រាស់យ៉ាងរបៀបយង់ឃ្នងនោះឡើយ។
ជាការពិត ពួកខ្មែរក្រហមបានចាប់ផ្តើមពិឃាតពួកអ្នកអោយខ្ចីប្រាក់ ហើយបន្ទាន់មកទៀត ពួកគេក៏ពិឃាតផងដែរនូវពួកប្រជាកសិករ ដែលមិនចង់ធ្វើការរបៀបជាកញ្ជះដាច់ថ្លៃរបស់អង្គការ ប៉ុល-ពត ព្រមទាំងតាមសំលាប់រហូតដល់ពួករាជានិយម និងពួកអ្នកកាន់លទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនាថែមទៀត ដែលកម្មវិធីនយោបាយរបស់ពួកហ៊្វុងបានបញ្ជាក់ថា ពួកគេនៅតែមានការគោរពជានិច្ច! ន.ស។
គួរកត់សំគាល់ដែរថា អ្នកនិពន្ធនៃកម្មវិធីបានសំដែងឆន្ទៈ ចង់អោយស្រុកខ្មែរចេញផុតពីសករាជនៃអាណានិគមនិយម ដោយជំរុញអោយមានខេមរយានកម្មជឿនលឿនទៅមុខយ៉ាងសកម្មក្នុងក្រសួងសិក្សាធិការ ខេមរយានកម្មមានដំណើរលឿនទៅមុខណាស់ទៅហើយ មុនពេលរដ្ឋប្រហារ ក្រោមការណែនាំរបស់សម្ដេចសីហនុ ហើយនិងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសិក្សាធិការដ៏ក្មេងម្នាក់ ប្រកបដោយថាមពល ព្រមទាំងធ្វើសេចក្តីស្រាវជ្រាវទាក់ទងនឹងសាវតាររបស់ជាតិ ដែលជាច្រើនដងណាស់ មានទ្រង់ទ្រាយខុសពីសេចក្តីពិត ដោយសារតែពួកអ្នកនិពន្ធបរទេស ដោយសន្សឹមៗ និងយ៉ាងស្ងាត់ស្ងៀម មុខការនេះបានត្រូវបំពេញដោយពួកបញ្ញវ័ន្តជឿនលឿនខ្លះនៅប្រទេសបារាំង។ សេចក្តីពិតបង្ខំអោយខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំបញ្ជាក់ថា ពួកបញ្ញាជនខាងឆ្វេងរបស់យើង ដូចជាពួកបញ្ញាជនខាងស្តាំដូច្នោះដែរ ពុំដែលនឹកឃើញចង់សរសេរអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសយើងអោយស្របតាមសេចក្តីពិតនោះទេ។ ពួកគេបានធ្វើការតិទៀនទៅលើពួកអ្នកនិពន្ធប្រវត្តិវិទ្យាបរទេស ដោយសារតែពួកនេះមិនបានសរសេរបង្អាប់រាជានិយមនិងស្តេចខ្មែរអោយបានខ្មៅងងិតគ្រប់គ្រាន់តែប៉ុណ្ណោះ។
ពីចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៥ទៅ១៩៧៩, គេអាចស្តាប់វិទ្យុរបស់ខ្មែរក្រហម ក៏ដឹងបានដែរថា តើពួកគេសរសេរប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជាបែបណា ដើម្បីកែប្រែពីទ្រង់ទ្រាយខុសនៃពួកអ្នកនិពន្ធបរទេស។ ចំណែកអែពួកបញ្ញាជនផ្នែកខាងស្តាំបំផុតរបស់យើងវិញ អាចបំភ្លៃសាវតារជាតិយើង អោយប្រាសចាកសេចក្តីពិត ក៏មិនសូវជាចាញ់ពួកប៉ុល-ពតប៉ុន្មានដែរ! នៅចុងចប់ទៅ គួរកត់សំគាល់ថា ទាក់ទងនឹង “ខេមរយានកម្ម” នៃសិក្សាធិការរបស់ពួកខ្មែរក្រហម ពួកគេខំប្រឹង “ខេមរយានកម្ម” ខ្លាំងពេកទៅ រហូតទាល់តែគេពុំបានបង្ហាត់បង្រៀនអ្វីទាល់តែសោះដល់កូនចៅរបស់យើង មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ធ្វើអោយពួកក្រោយនេះ ក្លាយទៅជាពួកអវិជ្ជា និងខ្ញុំកញ្ជោះគេសុទ្ធសាធ។ នៅថ្នាក់កំពស់កំពររបស់រដ្ឋវិញ “ខេមរយានកម្ម” របស់ពួកគេ បានក្លាយទៅជាការប្រកាន់ និងការមាក់ងាយពូជសាសន៍។ គឺពួកខ្មែរក្រហមបានហាមឃាត់ពិភពលោកទាំងមូល មិនអោយហៅប្រទេសកម្ពុជាថា “Cambodge” រឺ “Cambodia” អ្វីទេ ថ្វីបើខាងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតុចិនវិញ, ដែលមានឈ្មោះជាចិនថា “ឈុង-គួ”, ចិនសុខចិត្តអោយគេហៅនៅ អ.ស.ប ថា “Chine” រឺ “China”, រឺជាភាសារុស្ស៊ីថា « Kitai »៘
ទោះជានៅក្នុងឆ្នាំ១៩៨១ ទៅហើយក្តី VOA (វិទ្យុសំលេងសហរដ្ឋអាមេរិក) និង BBC (វិទ្យុសំលេងចក្រភពអង់គ្លេស). ក៏មានការតព្វកិច្ចចៀសវាងហៅប្រទេសខ្មែរថា “Cambodia” នោះដែរ ដោយប្រើពាក្យថា “Kampuchea” ជំនួសវិញ។ ការដំកើងខ្លួនហួសហេតុដូច្នេះ គឺជាទ្រង់ទ្រាយមួយនៃការប្រកាន់ពូជសាសន៍ ដ៏ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់បំផុត។ ឧទាហរណ៍ នៃសាវតាររបស់អ៊ីត្លែរ ជាការច្បាស់ក្រលែត ពួកអ្នកប្រវត្តិវិទ្យាពិតប្រាកដ បានដឹងហើយថា តើការមាក់ងាយពូជសាសន៍រំជើបរំជួលនោះ វាអាចដឹកនាំទៅដល់ទីណាដែរ។ ការប្រឹងប្រែងបែបនេះបានត្រូវចាប់ផ្តើមឡើង ចាប់តាំងពីឥលូវនេះទៅ ស្របគ្នាជាមួយនឹង “ការរំដោះ” នៃប្រទេសជាតិ គេទទួលស្គាល់ថា ចំនាត់វិធានការណ៍បែបនេះ ក៏ជាទីចូលចិត្តរបស់ពួកអ្នកតស៊ូវៀតណាម (យៀកកុង) ដែលយល់ថាការសាងសង់សង្គមថ្មី វាត្រូវទៅស្របជាមួយគ្នា នឹងការប្រយុទ្ធខាងផ្នែកកងទ័ព និង ខាងផ្នែកនយោបាយ។ គួរកត់សំគាល់ដែរថា នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលដែលរៀបចំឡើងដោយលោកប៉ែន-នុត, ពួកកុម្មុយនិស្ត រឺពួកដែលគេស្គាល់ថា មានឈ្មោះអីចឹង បានក្តោបក្តាប់ក្រសួងសំខាន់ៗ អស់រលីងទៅហើយ សេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ, ក្រសួងការពារជាតិ, ពត៌មាន និងឃោសនា, ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងកែទំរង់ជនបទ...។ [នៅមានត...]